Kamu yararına bilgilendirici ve eğitici mesajları; film, ses ve alt bantlar ile bize ulaştıran kamu spotları, bizlere doğru olanı, iyi olanı ve güzel olanı gösterme motivasyonu taşıyor. Ülke olarak 2012 yılında tanıştığımız kamu spotları halen daha en geniş kitlelere erişim olanağı sağlayan ve haliyle halen en maliyetli mecraları “bedava” elde edebilme yeteneği ile kamu kurum ve kuruluşları ve dernek/vakıflar gibi sivil toplum kuruluşları için harika bir fırsat ve mükemmel bir güç!
Ancak kabul edeceğiniz üzere kontrolsüz güç, güç olarak pek itibar görmüyor. Kararmış ciğerlere bakmak, yüzü morarmış kadınlar görmek, soba borularının nasıl birleştirildiğini öğrenmek insanlara davranışlarını değiştirtmek için yeterli olmuyor.
https://vimeo.com/60338441
Henry Kissinger’in dediği gibi gerçeğin ne olduğu değil, gerçek olarak algılananın ne olduğunun önemli olduğu bir dönemdeyiz. Sigaranın öldürücü gerçekliği onun diğer tüm olumsuzluklarından güçlüdür. Ancak birisine “sigara içersen ölürsün” demek yerine “yine leş gibi kokmuşsun” demek ona kendini çok daha kötü hissettirecektir. O yüzden sigara içenin ciğeri ile içmeyenin ciğerini resmetmek yerine Kanada Sağlık Bakanlığı’nın sosyal içici temalı kamu spotu çok daha işlevseldir.
https://vimeo.com/65533671
Kadına yönelik şiddet karşıtı bilinçlendirme amacı güderken kocasından dayak yemiş kadınları göstermek, henüz bu şiddete maruz kalmayanları mı kurtaracak yoksa bu şiddete maruz kalanların yedikleri dayakların son olmasını mı sağlayacak? Ya da işgücü içerisindeki kadın istihdamı oranlarının düşüklüğü hangi işverenin utanmasını sağlıyor? Temeldeki sorun algılardaki hatalı kadın tanımı iken sorunun temeline inecek deneyimsel bir çalışma çok daha etkili olmaz mı?
http://www.youtube.com/watch?v=XjJQBjWYDTs
“Verdiğim mesaj doğru nasılsa, ver geç” mantığı ile harekete geçirici projeler yapmak maalesef mümkün değil. İnsanlara zaten farkında oldukları ve alıştıkları gerçekleri hatırlatmanın faydası yok. Onları harekete geçirecek şeyler bilinçaltlarındaki gerçekler. O yüzden çok kuvvetli bir mecra olan kamu spotları doğru ellerde harika sonuçlar çıkarabilecektir. (Özellikle televizyon gibi bir mecraya bedava erişim olanağına sahip kamu spotlarının, ceza almış TV kanalının yayınlamak zorunda olduğu belgeseller tadında bir kurgu ile hazırlanması, potansiyelin ziyanı örneklerinin ilk sıralarında yer alacaktır.) Hatta biraz daha ileriye giderek, günümüzde geleneksel ile dijitalin uyum içinde olması gerekliliği de kamu spotları için göz önünde bulundurularak, tüm dünyada viral etkisi yaratacak işlere imza atılabilmesidir esas olan.
http://www.youtube.com/watch?v=s8kNNFJVQ5w
Ülkemizde ağırlıklı olarak Bakanlıklar imzalı gerçekleştirilen kamu spotlarındaki sürecin nasıl işlediğini (senaryonun nasıl ve kimler tarafından hazırlandığı, çekimlerin hangi seviyedeki profesyonelliklerde yapıldığı vb.) bilmiyorum ama arkeoloji müzesindeki sünnet düğününden müzekart bilinçlendirmeli bir viral kamu spotu yapabilecek zihniyeti arzuluyorum…
*Günümüzün önemli uyarıcılarından olan kamu spotları ile anlatmak istediklerimin biraz daha detayı için şu yazımı tavsiye ediyor, yukarıdaki işlerin çoğuna sayesinde ulaştığım adamlaryapıyor’a naçizane teşekkürlerimi iletiyorum.