Ülkemizde Neden Bu Kadar Çok Starbucks Var?

Yakın zamanda aşağıdaki Tweet'te paylaşılan Avrupa ülkelerindeki Starbucks sayılarını gösteren fotoğrafı Twitter'da pek çok kişi paylaştı ve bu durumla ilgili olumlu ya da olumsuz farklı yorumlarda bulunuldu. Hatta insanlar Starbucks'ı sevenler ve koruyanlar veya Starbucks düşmanları olarak ikiye ayrıldı desek çok da yanlış söylemiş olmayız. Biliyorsunuz bizim toplumumuzda bir şeyden nefret etmek için o şeyi sevmemek ne yazık ki yeterlidir... https://twitter.com/MeltemBabaoglu/status/1019704798478848001 Fotoğrafa yukarıdaki Tweet'teki gibi yorumlar gelirken; https://twitter.com/Ezga_/status/1020071504439017472 Gibi yorumlar da geliyor ve insanlar sanki Starbucks'ı sevmek veya oradan alışveriş yapmak bir suçmuş gibi neden sevdiklerini anlatmak, açıklamak durumunda kalıyorlar. Bu tablonun doğruluğundan emin olamadığım için başka bir veri aradım ve Statista'nın Mayıs 2018 itibariyle Avrupa ülkelerindeki Starbucks sayısını gösteren bir tablosunu buldum, hemen paylaşıyorum: [caption id="attachment_79600" align="alignnone" width="747"] Avrupa Ülkelerindeki Starbucks Sayısı 2018[/caption] Daha fazla ülkenin istatistiğini görmek istiyorsanız tablonun devamına buradan ulaşabilirsiniz. Bu tablodan da anlaşıldığı gibi Twitter'daki görsel aşağı yukarı doğru ve Türkiye, Birleşik Krallıktan sonra Avrupa'da en çok Starbucks mağazasına sahip olan ülke. Şimdi bunu nasıl yorumlamalıyız? Bu vahim bir durum mu? Starbucks daha ne kadar mağaza açacak Firdevs Hanım ve bunun Behlül ile ne ilgisi var? Öncelikle Starbucks sayısının diğer Avrupa ülkelerine kıyasla bizde daha çok olmasının en önemli etkilerinden birinin internet erişimi olduğunu düşünüyorum. Aşağıda sayacağım pek çok neden zaten Starbucks'ta rahat hissetmemizi sağlıyor ancak ek olarak Avrupa ülkelerinin çoğunda şehir merkezlerinde, parkta bahçede internet erişimi sağlayabiliyorsunuz. Toplu taşımalarda bile interneti kullanabiliyorsunuz. Bu sebeple internet gerektiren işlerinizi hava şartları müsaitse dışarda halledebiliyorsunuz. Günümüzde internet gerektirmeyen çok az iş var zaten... Bunun yanı sıra bazı ön yargılar ve yanlış anlaşılmalar da var. Ülkemizdeki Starbucks sayısının fazlalığından yakınan pek çok kişi Starbucks'a gidenleri "kapitalizme hizmet etmek" ile suçluyor. Öncelikle sanırım en azından ideolojik olarak bir altyapısı olduğu için en anlaşılabilir yorum bu iken "Gerçekten ülkemizde kapitalizme dair tek şey Starbucks mı?" diye sormadan da edemiyorum. Starbucks dünyaya yayılmış çok büyük bir kahve zinciri ve tabii ki bu durumun sosyalizme uygun olduğunu falan iddia etmeyeceğim (Biz zaten sosyalist veya komünist bir ülke de değiliz) ancak Starbucks'ın sergilediği marka duruşuna bakıldığında markaya haksızlık yapılıyormuş gibi geliyor. Starbucks sığınan mültecileri istihdam edeceğini açıklarken, çalışanlarının sigorta maliyetlerine harcadığı toplam miktar Starbucks'ın toplam kahve maliyetinden fazla iken, Çin'de Starbucks kendi çalışanlarının ev kiralamalarına yardımcı oluyorken, plastik kullanımını azaltmak için 2020'den itibaren pipet kullanmama kararı almış ve bunca ilgi görmesine rağmen fiyatlarını her saniye yukarı çekmiyorken sizce de markaya biraz haksızlık yapılmıyor mu?

İnsanlar neden Starbucks'ı bu kadar çok seviyor?

Aslında alıntıladığım ikinci tweette sebebi gayet güzel açıklanmış ama ben uzun uzun anlatmak istiyorum. Starbucks'ta şu anda bir filtre kahvenin fiyatı 5.75 TL. Bir sabah uyandığınızda kahvaltınızı edip çevrenizdeki herhangi bir Starbucks'a gidin. Bilgisayarınızı da alın veya kitabınızı alın veya hiçbir şey almayın sadece gidin ve bir filtre kahve alıp oturun. O akşam Starbucks kapanana kadar orada tek başınıza oturabilirsiniz. Hiç kimse size neden bir şeyler yiyip içmediğinizi sormaz veya kimse sizi yerinizden kaldıramaz. Son derecede özgür, istediğinizi yapabileceğiniz, düşük maliyete koskoca bir gününüzü geçirebileceğiniz ve bunu yaparken ücretsiz wi-fi hizmetinden yararlanabileceğiniz bir mağazanın ilgi görmemesi mümkün olabilir miydi? Peki bu kadar ilgi gören, hangi bölgeye açılırsa açılsın masaları dolup taşan bir markanın daha fazla mağaza açması da çok normal bir durum değil mi?

Peki esnaf ne yapsın?

Türkiye'de Starbucks'ın alternatifi kahve tüketilebilecek yerleri bir sayalım; Kahvehaneler, sıradan bildiğimiz kafeler, 3.dalga kahve satan yeni nesil kahveciler. Kahvehaneler belli bir kültürü olan yerlerdir ve öyle elini kolunu sallayan giremez. Kahvehanelerde filtre kahve tüketilmez çay veya türk kahvesi seçenekleri mevcuttur. Sıradan kafelere gelirsek; menünün içerisinde pek çok farklı yiyecek ve içecek ile beraber kahvelerin de seçenekler arasında olduğu yerlerdir. Buradaki kahvelerin kalitesini bilemezsiniz yani kahveler bazen çok kaliteli ve lezzetli olabilirken bazen de hiçbir şeye benzemeyebilir bu tamamen sizin iyi kahve yapan kafeyi keşfetmenize kalmış bir şeydir. Ama genel olarak kafelerdeki kahveler Starbucks'takinden daha pahalı ve daha küçük porsiyonlu olurlar. Bazen kesinlikle verdiğiniz paraya değebilirken çoğu zaman o paranın hakkını veren bir kahve içmemişsinizdir. Üçüncü ve son olarak da üçüncü dalga kahve anlayışıyla açılmış yeni yerler vardır. Bu konuyla ilgili daha önceden bir yazı yazmıştım, buradan ulaşabilirsiniz. Yeni nesil kahveciler de denilen bu yerlerde kahvenizin çekirdeğine, demleme yöntemine siz karar verirsiniz. Yeni nesil kahveciler için lezzet ve kalite sabit olmamakla birlikte genellikle birbirine benzerdir çünkü kahve çekirdeği ve demleme yöntemi buradaki en önemli konudur. Kahveyle ilgili apayrı bir kültür oluşturan üçüncü nesil kahveciler kaliteli kahve içmek, en sevdiğiniz kahve demleme metodunu ve çekirdeğini bulmak için kesinlikle idealdir ancak Starbucks'a nazaran çok daha pahalıdırlar. Gördüğünüz gibi hiç de fena olmayan bir kahve içmek ve genelde benzer sakin, rahat iç mimariye sahip mağazalarda rahatça oturabilmek için Starbucks'ın yaptığını yapan başka bir yer yokken de sürekli yeni Starbucks açılmasının sorgulanacak bir yanı yok. Üstelik bu sadece Türkiye'de böyle değil, dünyanın pek çok ülkesinde Starbucks sayısı giderek çoğalıyor. [caption id="attachment_79606" align="alignnone" width="716"] 2003'ten 2017'ye dünyadaki Starbucks mağazası sayısının artışı[/caption] Çaycı gibi startup'lar ileride Starbucks'ın global olmasa da yerel yükselişini durdurabilir veya Starbucks'a yerel rakipler çıkarabilir ancak  bunun sebebi Starbucks'ın doyurduğu açlığı doyuruyor olması ve Starbucks'ın müşterisinin ihtiyaçlarını karşılaması olacaktır. Üstelik tüm bu saydıklarımızın yanında Starbucks'ın kahve değil, müşteri deneyimi sattığını da unutmayalım...