Tükenmişlik Sendromu Nedir?
Günümüz toplumunda sıkça duyduğumuz, insanlar üzerinde olumsuz etkiler bırakan, tükenmişlik sendromu insan ilişkilerinin yoğun yaşandığı çalışma alanlarında kendini göstermeye başlamıştır. Başarısız olma, zaman baskısı, enerji ve gücün azalması, beklentilerin belirsizliği gibi etkenler bireyin iç dünyasında meydana gelen tükenmişlik durumu olarak tanımlanır. Çalışma şartlarından meydana gelen fiziksel ve duygusal çöküş, işle ilgili gerginlik, iş doyumunun azalması, yıpranma gibi sorunlar verimlilik ve performansı olumsuz yönde etkilemektedir. Tükenmişlik bir hastalık değildir, bir sendromdur ki bu yüzden tıbbileştirilmemelidir. Depresyon ve tükenmişlik birbiriyle iç içe kavramlardır. Tükenmişlik depresyon gelişimini tetikleyici bir etken olabilir.
İş Yaşamında Tükenmişlik
İş tükenmişliği, başarısız yönetim, zaman baskısı, iş yerindeki şartların olumsuzluğu, ekonomik şartlar, kişisel sıkıntılar vb. etkenlerle çalışanlarda fiziksel ve duygusal çöküş yaşatabilir. Tükenmişlik yaşayan insanlarda işi savsaklama, hastalık nedeniyle işe gelmeme, işi bırakma eğilimi, insani ilişkilerde uyumsuzluk gibi davranışlar gözlenmektedir.
İş yerinde eksik personel ile çalışılması, performansın etkin bir biçimde yönetilmemesi tükenmişlik sendromuna yol açar. Bu şekilde çalışılması bireyin üzerinde aşırı iş yükü oluşturur iş ve özel hayat dengesi bozulur. İş yeri içerisinde takdir ve ödüllendirilmenin yetersiz olması, yönetici ile yaşanan sorunların önemsenmemesi, adil bir yönetim anlayışının olmaması tükenmişlik sendromunu örgütsel ve bireysel düzeyde etkiler. Kişinin özgürce kendini ifade edememesi, değerlerini görmezden gelen yönetim anlayışı ve hakaret durumları çalışanların psikolojik ve sosyal yönden sağlığını olumsuz yönde etkiler. İşten ayrılmaya kadar götüren tükenmişlik, örgüt ve bireysel açıdan büyük sorun yaratabileceği için önlenmesi ve baş edilmesi gereken bir durum haline gelmiştir.
Tükenmişlik Sendromundan Kurtulmak
Bu bağlamda çalışanı tükenmişliğe sevk eden nedenlerin en kısa ve hızlı yolda anlaşılmalı ve tanımlanmalıdır. Bireysel ve örgütsel düzeyde tükenmişliklerin önlenmesinde yöntemler belirlenerek uygulanması sadece bu durumu yaşayan bireyi değil bireyin hizmet verdiği kişileri kurumu aile ve arkadaş çevresini olumlu yönde etkiler.
Tükenmişlik sendromu işverenler için önemli sorunlara neden olabileceği için çok net bir şekilde çalışanlarının rollerini belirlemeli, rol çatışmasını olabildiğince önlemeli çalışanların verimliliklerini arttırmaya yönelik faaliyetlerde bulunmalıdır. Tükenmişliği en aza indirmek için gözlem ve analiz yaparak iş dağılımı yapılmalı iş stresi olabildiğince aza indirilmelidir.
Tükenmişliğin Sonuçları
Tükenmişlik sendromu istekle ve tutkuyla çalışmaya başlayan bireyi etkisiz hale getirir. İş stresi çalışanları fizyolojik ve psikolojik olarak tükenme düzeyini oldukça etkiler. Kişiler karmaşık duygular yaşadıklarından dolayı zamanla davranış bozukları görülebilir. Tükenmişlik sosyo-ekonomik etkiye sahiptir. Tükenmişlik sonucunda meslek sahipleri erken emekli olmaya ihtiyaç duyarlar. Buda iş günü kayıplarına üretimde azalmaya yol açar. Tükenmişlik bu gibi sorunların yanı sıra zararlı alışkanlıklara da sebep olur. Sorunlarına çözüm bulamayan birey sigara, sakinleştirici ilaç, içki gibi maddelere zamanla bağımla hale gelebilir. Yorgunluk, bitkinlik, uyku bozukları, halsizlik, baş ağrısı gibi fizyolojik sorunların yanında psikolojik olarak içe kapanma, çabuk öfkelenme, alınganlık vb. negatif duygulara yol açabilir.
Pazarlama ve iş dünyasına ait önemli gelişmeleri, her hafta düzenli olarak sizlere gönderiyoruz. Sizde haftanın gelişmelerinden haber olmak istiyorsanız buradan mail listemize kayıt olabilirsiniz.