Marka yaratma sürecinde dikkat etmemiz gereken bir sürü unsur vardır. Bunlardan en önemlisi, öncelikle tüketicilerin zihninde bir kelimeye sahip olmaya çalışmaktır. Bunu günümüzde başaran bir çok şirket mevcuttur. Bizler, yani tüketiciler o markaların ismini duyduğumuzda veya telaffuz ettiğimiz taktirde bilinç altımız o kelimeleri bizlere fark ettirmeden aklımıza getirir. Eminim şimdi o kelimeleri merak ediyorsunuzdur.
Volvo dediğim zaman aklınıza ne geliyor?
Hemen aklınızdan geçeni söyleyeyim. Güvenlik!
Bir kez bir marka bir kelimeye sahip oldu mu, rakip firmalar o kelimeyi kolay kolay o markadan bir daha söküp alamaz.
Volvo markası kuruluşundan itibaren insanlara güvenlik kelimesini markasıyla bütünleştirmeye yönelik çalışmalarda bulunmuştur. Reklamlar haricinde bunu müşteri bilinci oluşturarak sağlamıştır.
Günümüzde artık neredeyse her arabada global bir konumlama sistemi olan GPS sistemi mevcuttur. Volvo bu GPS sistemini ekleme konusunda direnç göstermiştir. Çünkü bu ekran, sürücülerin gözünü yoldan ayırmasına neden olduğu için tehlike oluşturuyordu. Fakat sonunda Volvo kullanımı en kolay ve güvenli olan ekranı geliştirerek, kendini güvenlik konusunda bir kez daha ispat etmiştir.
Başka yerli marka örneği ile devam etmek istiyorum. Selpak Türkiye’nin ilk kağıt mendil markasıdır. İlk olması bu markaya çok önemli bir özellik kazandırmıştır. Bu özellik markanın bir kategori kelimesine sahip olmasını sağlamıştır.
Peki Selpak zihinlerde hangi kategori kelimesine sahiptir?
Tabi ki Selpak! Yani kağıt mendil!
Düşünün kaçınız şu soğuk kış günlerinde çantaların ve ceplerin vazgeçilmezi olan kağıt mendili bir marketten veya büfeden isterken bir Selpak alabilir miyim? diyor.
Bu kağıt mendil piyasasına ne kadar güçlü marka girerse girsen, bu kategori isimi her zaman Selpak kalacaktır.
Son olarak FedEx örneğini vermek istiyorum. FedEx yani kısaltılmamış isimi ile Federal Express, bu piyasada baş aktör olmadan önce en büyük rakibi olan Emery Air Freight şirketinin gölgesinde bulunmaktaydı.
Rakibinin bir hizmet alanında yoğunlaşması yerine, pek çok hizmet sunarak düştüğü hatayı fırsata çevirdi. Hedefini daraltıp sadece “overnight” diğer bir anlamı ile 24 saat içinde her yere teslimat hizmetine odaklandı.
Bu hizmet bilhassa iş dünyası yöneticilerinin vazgeçilmezi oldu. Yüksek fiyat ve gösterişli paketlemenin sonucu olarak, insanlar “bu paketler önemli olmalı, çünkü FedEx getirdi” düşünmeye başladılar.
Böylece FedEx overnight kelimesini tüketicilerin zihnine kazımış oldu hemde marka anlamında ciddi bir ivme kazandı. Bu strateji ile FedEx dünyanın en önemli şirketler arasına girmeyi başardı.