2013 yılına girmeye hazırlandığımız bu son günlerde geçmişe dönüp baktığımızda kehanetler yılı olarak bilinen 2012’nin tüm dünya ekonomisini sarsan koca bir süreç olduğunu görmek mümkün. Başta Avrupa Birliği olmak üzere, ABD, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Japonya gibi ülkeler 2012’nin getirdiği o kasvetli rüzgârdan nasiplerini aldılar. Avrupa Birliği’nde özellikle Yunanistan’ın iflas bayrağını çekmesinden sonra Euro bölgesinden çıkarılacağının gündeme gelmesi ve AB’nin resesyona girmesi, ABD’de yapılan başbakanlık seçiminin sadece ABD’yi değil aynı zamanda tüm dünyayı etkilediği gerçeği, Arap Baharının Kuzey Afrika ve Orta Asya ülkelerine olan olumsuz etkilerinin yanında Suriye’nin hala savaşın eşiğinde olması, son olarak da uzak doğunun en büyük ekonomilerinden Japonya’nın son çeyrekte yaşadığı ekonomik sıkıntılar 2012’ye damgasını vuran olumsuz gelişmeler olarak tarihteki yerini aldı.
Amerika Birleşik Devletleri bilindiği üzere dünya ekonomisinin kalbinin attığı yer. Kalpte meydana gelecek olan herhangi bir ritim bozukluğu tüm bedeni nasıl olumsuz etkiliyorsa ABD’de meydana gelecek olan siyasi ve ekonomik bozukluk tüm dünyayı sarsacak nitelikte sonuçlar doğurabiliyor. Buna en güzel örneklerden birisi 2008’de ABD’de yaşanan Lehman Brothers’ın iflasının bir anlamda ekonomik daralmaya yönelik bir yapının hiç ortada yokken global boyutta kötü sonuçlar doğurmasıydı. Tüketim çılgınlığının yaşandığı ve dünyanın bir numaralı finans merkezi konumunda olan ABD’de 2012 için öngörülen sonuç duraksama dönemine gireceği yönündeydi, ama bu sadece bir kehanet olarak kaldı ve ABD bu yılı da kazasız belasız atlattı.
ABD hâlâ küresel ekonominin lokomotifi olsa da son yıllarda dünya ekonomisini önemli ölçüde şekillendiren başka devletler ön plana çıkmış durumda. Bunların en önemlisi BRIC diye adlandırılan Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin. Bunun yanı sıra Avrupa’daki AB gerçeği çok önemli bir olgu ve bu ülkelerde yaşanan herhangi bir kötü gidişat küresel ekonomideki büyüme rakamlarını ciddi oranda etkiler vaziyette. Aslında 2012’ye damgasını vuran en önemli ekonomik gelişmenin AB’deki resesyonun küresel ekonomiyi ciddi anlamda etkilediği gerçeğiydi.(“2012’nin AB’ye İzdüşümü Resesyon Oldu” başlıklı yazımda bu gelişmelerden ayrıntılı bir şekilde bahsetmiştim.) Küresel ekonominin ne derece etkilendiğini ölçmemin en iyi yollarından birisi büyüme oranlarına bakmaktan geçiyor. En güvenilir verilere ulaşabileceğiniz belge ise WEO.
Dünya Ekonomisinin Görünümü (World Economic Outlook :WEO) 2012’nin son çeyreğinde IMF tarafından yayınlandı. Yayınlanan bu beklenti raporu 2012’nin büyüme oranları için en sağlam kaynak niteliğinde. IMF belge’de dünya ekonomisinin 2012 için öngörülen büyüme oranını aşağıya çekmiş durumda. Geçen sene yayınlanan raporda %4 oranında beklenen büyüme bu seneki raporda %3,3 oranında görülüyor. Bunun en önemli sebebi ise AB krizinin beklenildiğinden çok daha uzun sürmesi ve krizin 2012’nin ikinci yarısına da sıçramış olmasıydı. Sonuç olarak AB’de Almanya önderliğinde birçok senaryo döndü(Yunanistan’a gösterilen toleranslar gibi) ve 2013 için IMF tarafından %0,2 de olsa bir büyüme öngörüldü. Küresel ekonomide ise %3,6’lık bir büyüme beklentisi hakim.
2012 yılında Avrupa ve Dünya ekonomisinin üzerinde kara bulutlar gezinirken Türkiye bu büyük resmin neresindeydi? Küresel anlamda büyümenin kısır olduğu bir ortamda Türkiye’nin nabzını tutan olaylar nelerdi? Yazı dizimin bir sonraki aşamasında Türkiye’yi etkileyen bu ekonomik olaylara değineceğim…
2012 ve 2013 Tahmini Büyüme Oranları :
