Salgın, Türkiye’de Kredi Kartı Harcamalarını Nasıl Etkiledi?

Corona virüs salgını hiç şüphesiz ekonomiyi olumsuz bir şekilde etkiledi. Bu da tüketici davranışlarının değişmesine yol açtı. Pek çok insan, gıda ve temel ihtiyaç malzemelerine normal zamanlardakinden daha fazla ilgi gösterirken acil olmayan satın alım planlarını ise ertelediler. Çünkü insanlar ceplerinde paraları olsa bile, tam anlamıyla ne zaman sona ereceği belirsiz olan bu salgın dönemini atlatmak ve geleceği net olarak görebilmek istiyorlar.

Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası tarafından sağlanan veriler de bu görüşleri destekliyor. Mart ayının başından itibaren kredi kartı ile yapılan "market ve alışveriş merkezleri" harcamaları ve toplam harcamaların yıllık yüzdesel değişimine baktığımızda, market harcamalarının hızlı bir şekilde yükseldiğini, buna karşılık toplam harcamaların yavaş yavaş düşüşe geçtiğini görüyoruz.

Türkiye'deki ilk corona virüs vakası, 11 Mart tarihinde açıklanmıştı. Bu tarihi kapsayan 6-13 Mart haftasında, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla market alışverişlerinde %47,69 oranında bir artış yaşanırken 13-20 Mart haftasında ise son iki ayın zirvesine ulaşılarak %72,67'lik bir artış yaşandı.

13-20 Mart haftasındaki ani yükselişe rağmen 20-27 Mart haftasında da market alışverişi harcamaları, bir önceki yıla kıyasla %30,91 daha fazlaydı. Daha sonraki haftalarda bu oran yükselmeye devam etti ve 10-17 Nisan haftasında %62,73 olarak gerçekleşti.

Buna karşılık toplam kredi kartı harcamaları ise 20-27 Mart haftasında hızlı bir düşüşle, bir önceki yılın aynı dönemine göre %25,59 oranında azaldı. Toplam kredi kartı harcamalarındaki düşüş, daha düşük bir oranla da olsa sonraki haftalarda da devam etti. Bu düşüş oranı, 10-17 Nisan haftası itibarıyla %14,19 idi.

Kredi kartı harcamalarının haftalık değişimine baktığımızda da karşımıza benzer bir tablo çıkıyor. 6-20 Mart tarihleri arasında market ve gıda alışverişleri artarken bu haftalarda yaşanan yüksek talepten ötürü 20-27 Mart haftasında, market ve gıda alışverişi harcamalarında önceki haftalara kıyasla bir düşüş yaşandı. Daha sonrasında ise bu iki kategori, bir yükseliş trendine girdi.

Toplam kredi kartı harcamalarının haftalık değişimine baktığımızda da yıllık değişime benzer bir tabloyla karşılaşıyoruz. 13 Mart tarihinden itibaren düşüşe geçen kredi kartı harcamaları, 27 Mart tarihinde %31,02 düşüş oranıyla dibi görüyor ve daha sonrasında bir yükseliş trendine giriyor.

Türkiye'deki kredi kartı harcamalarının son beş yıllık ortalamasına baktığımızda da 20 Mart'tan itibaren kredi kartı harcamalarında önemli oranda bir düşüş olduğu görülüyor. Bununla birlikte yine beş yıllık ortalamaya kıyasla, 20-27 Mart haftasında "market ve alışveriş merkezleri" ve "çeşitli gıda" kategorilerinin harcamalarında bir artış yaşanırken diğer bütün kategoriler düşüşteydi.

Sonraki haftalarda ise harcama artışı yaşanan kategoriler arasında "elektrik-elektronik eşya, bilgisayar", "hizmet sektörleri", "müteahhit işleri" ve "bireysel emeklilik" dahil oldu. Diğer bütün kategorilerdeki harcamalar ise azalmaya devam etti.

Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası'nın sağladığı kredi kartı harcamalarındaki yıllık ve haftalık değişim oranlarına buraya ve buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.

Saudi Aramco Değerini 1.7 Trilyona Yükselterek Dünyanın En Değerli Şirketi Oldu

Suudi Arabistan milli petrol şirketi Saudi Aramco ilk halka arzından (IPO) yaklaşık 25 milyar dolar gelir elde ederek rekor kırdı. 

Sputnik'in haberine göre; Saudi Aramco'dan yapılan yazılı açıklamada, şirketin toplam 3 milyar hissesinden oluşan yüzde 1,5'lik kısmının arz edildiği bildirildi.

Yatırımcılardan hisse başına en yüksek miktar olarak belirlenen 32 Suudi riyali (8.53 ABD doları) teklif alındığının kaydedildiği açıklamada, bu sonuçla şirketin 25.59 milyar dolar gelir elde ettiği belirtildi. 

Açıklamada, ayrıca, IPO kapsamında kurumsal yatırımcılardan 106 milyar dolar ve bireysel yatırımcılardan 119 milyar dolar değerinde teklif geldiği bilgisine yer verildi. 

Saudi Aramco'nun IPO'dan elde ettiği 25.59 milyar dolarlık gelir, Çinli e-ticaret devi Alibaba'nın 2014'te New York borsasında düzenlenen IPO'sunda elde edilen 21.8 milyar dolarlık geliri geride bırakarak bir IPO'dan elde edilen en yüksek gelir olarak kayıtlara geçti. 

Şirketin yüzde 1.5'lik kısmının 25.59 milyar dolar değere sahip olmasıyla Saudi Aramco'nun piyasa değeri de 1.7 trilyon doların biraz üzerinde gerçekleşmiş oldu. 

Bu sonuçla ABD'li teknoloji devi Apple'ın 1.1 trilyon dolarlık piyasa değerini geride bırakan Saudi Aramco, dünyanın en değerli şirketi konumuna yükseldi. 

Zoom, Dünyanın En Büyük 7 Hava Yolu Şirketinden Daha Değerli

Zoom, insanların salgın döneminde en çok kullandıkları uygulamalardan biri konumunda. Tabii bu durum, şirketin piyasa değerinin hızlı bir şekilde artmasını sağladı. Visual Capitalist'in paylaştığı habere göre, 15 Mayıs 2020 itibarıyla Zoom’un piyasa değeri, -geçen yıl sadece 623 milyon dolar gelir elde etmesine rağmen- 48,8 milyar dolara yükseldi.

Peki, Zoom'u rakiplerinden ayıran ve onun iş dünyasının çoğunluğu tarafından tercih edilmesini sağlayan şey nedir? Sektör analistleri, kullanımı kolay arayüzü, kullanıcı deneyimi ve aynı anda 100 katılımcıyı destekleme yeteneği nedeniyle insanların Zoom'u tercih ettiğini söylüyorlar.

Bununla birlikte şirket CEO'su Eric Yuan'ın K-12 okullarının platformu ücretsiz olarak kullanabilmelerini sağlamak için ekstra adımlar atmasından sonra, uygulama online eğitim tarafında da fazlasıyla kullanılmaya başlandı.

Hava Yolu Sektörünün Çöküşü

Zoom vb. uygulamaların bu yükselişine karşın, seyahat kısıtlamaları ve karantina uygulamaları nedeniyle hava yolu şirketlerinin faaliyetleri neredeyse durma noktasına geldi. Bu durum, pek çok hava yolu şirketinin iflas tehlikesiyle karşı karşıya gelmesine neden oldu.

Bu süreçte pek çok hava yolu şirketi, seyahat kapasitesini azalttı ve giderlerini azaltmak için çalışanlarını işten çıkardı. Ayrıca hava yolu sektörünün ne zaman eski günlerine geri döneceği belirsiz olduğu için Warren Buffet gibi sabırlı yatırımcılar bile hava yolu şirketlerinin hisselerine yatırım yapmadılar.

Hava Yolu Şirketi	Piyasa Değeri - 31 Ocak 2020 (Milyar Dolar)	Piyasa Değeri - 15 Mayıs 2020 (Milyar Dolar)
Southwest Airlines	28,44	14,04
Delta	35,68	12,3
United	18,79	5,867
IAG	14,76	4,111
Lufthansa	7,46	3,873
American	11,49	3,886
Air France	4,681	2,137
Toplam Piyasa Değeri	121,301	46,214

YCharts verilerine göre, gelir açısından dünyanın en büyük yedi hava yolu şirketinin toplam değeri, ocak ayının sonundan bu yana %62 oranında azaldı. Bu verilere baktığımızda, bir başka dikkat çeken detay ise şu anda Zoom'un piyasa değerinin, dünyanın en büyük yedi hava yolu şirketinin toplam piyasa değerinden daha yüksek olmasıydı.