Son dönemde "Influencer" kavramı ve onların markalarla iş birlikleri çok konuşulan ve araştırmalar yapılan bir konu. Ve yapılan araştırmalara göre insanlar Influencer marketing çalışmalarına geleneksel reklam yöntemlerinden daha fazla güven duyuyorlar. Markalar da bu avantajı kaçırmıyor ve gün geçtikçe Influencer Marketing'e daha fazla eğiliyor, bütçelerini ve yatırımlarını artırıyor.
Influencer dediğimiz sosyal medya etkileyicileri ülkemizde son 2-3 senedir epey yaygınlaşmaya başladı. Bunların başını da Youtuber ve Instagramer'lar çekiyor.
Yapılan son araştırmaya göre; Türkiye'de insanların %71'i Influencer iş birliklerini çekici buluyor ve 2018 yılında Türkiye’nin %51’i de Instagram Influencerlarının önerileriyle ürün satın almış. Bunlar çok ciddi rakamlar. Özellikle yeni gelen neslin televizyon ile ilgisinin cidi bir ölçüde azaldığını düşünürsek markaların yeni kampanya mecraları sosyal medya, kampanya araçları da Influencerlar olmaya devam edecek gibi görünüyor.
Öncelikle neden Influencerlar bu kadar tuttu, onlara neden bu kadar güveniliyor kısaca ondan bahsetmek istiyorum. Blogger, YouTuber, Instagramer kavramları hayatımıza yeni yeni girmeye başladığında bu mecraları akıllıca kullanıp takipçilerine ilgilendikleri alanlarda içerikler üreten, ürün ve marka önerilerinde bulunan kişiler içten ve samimiydi. Halktan, bizden birileriydi. Dolayısıyla ürettikleri şeyler ilgi çekici geliyor ve önerileri de önemseniyordu. İnsanlar televizyonda ve kafalarını çevirdikleri her yerde gördükleri sahte reklamlardan, abartılmış sloganlardan sıkılmıştı ve kendileri için faydalı olan şeyleri bu kişiler vesilesiyle elde edebileceklerini umuyorlardı. Hatta bir sene önce "Reklamlarda Ünlü İş Birlikleri Artık Neden İşe Yaramıyor?" yazımda bu durumdan bahsetmiştim.
Son duruma baktığımızda ise tablo beni oldukça rahatsız ediyor. Ürettikleri içerikleri izlemekten, okumaktan veya görmekten zevk aldığım bazı 'Influencer"lar artık markaların pazarlama kanalı olarak kullandığı birer 'reklam yüzü' oldular ve ben onlara güvenemiyorum. Aynı gün içerisinde 10 farklı marka ile ilgili duyuru yapıp yüzlerce ürün tanıtıyorlar. Artık beğendikleri şeyleri değil markaların onlar aracılığıyla satmaya çalıştıkları şeyleri resmen tükettirmeye çalışıyorlar. Kullanıp memnun kaldıkları şeyleri önermiyor, sayemizde kullanacakları şeylerin parasını çıkarmaya çalışıyorlar gibi geliyor.
Influencer pazarlamasının bir müddet daha en tepede parlayacağı çok aşikar, markalar bütün yatırımlarını onlar üzerinden yapıyor büyük iş birlikleri var işin içinde ancak sistem böyle ilerlemeye devam ederse ben bunun çok uzun vadeli olacağını düşünmüyorum. Bir noktadan sonra insanlar tıpkı televizyon reklamlarının sesini kıstıkları gibi bu kişileri de takip etmeyi veya en azından önerileriyle bir şeyler satın almayı bırakacaklar bence çünkü şu anda Influencer kavramının hayatımıza girdiği ilk dönemdeki masumiyeti Influencer pazarlamasının da imajını kurtarıyor fakat bu sonsuz değil...
Daha spesifik örnekler vermek istiyorum ki derdimi ve endişemi tam olarak anlatabileyim. Ben YouTube'da ve Instagram'da bazı gezi kanallarını takip ediyorum. Merakla ve heyecanla gezecekleri yerleri görmek istiyorum ve bu sebeple videolarına, postlarına, Instagram hikayelerine hevesle bakıyorum. Daha doğrusu bakıyordum. Bir süre sonra tüm bu mecralar kişilerin giydiklerinin, dil kurslarının linkleriyle doldu taştı. Ben onların ne giydiğini merak etsem veya böyle bir derdim olsa gider moda ile ilgili insanları takip ederim zaten değil mi? Ama onlar bu şekilde onların ne giydikleri ile ilgilenen insanları da kanallarına çekip takipçilerini artırıyorlar bu sayede daha fazla marka ile iş birliği yaparak daha çok yer gezebilecekler. Onlar da haklılar ne yapsınlar gezmek için para lazım... Ama o zaman 10 video önce "Nasıl ucuza geziyoruz?" videosu çekmek ne kadar doğru? Ucuza gezmek isteyen tüm insanlar umutla onların nasıl gezeceklerini beklerken şimdi alakasız sponsor markaları samimi olmayan bir şekilde olaya dahil ediyorlar. Biraz sevilen tutulan beğenilen kişiler hemen markaların gözdesi oluveriyor ve diğerlerinden ayıramayacağınız bir noktaya geliyorlar.
Sponsorluk olmadan bu işler yürümez bunun da farkındayım. Çünkü ürettiğiniz şey satabileceğiniz bir şey değil. İçerik üretiyorsunuz ve bunun ne yazık ki somut bir maddi değeri yok. İçeriğin çok önemli olduğu markalar tarafından bilinse bile içeriğin dışarıdan aldığı maddi destek ile kalitesi ölçülüyor. YouTube örneğin tek başına yeterli bir para getirmiyor ama en azından sponsorluklar gerçekten elenerek seçilmiş olsa? Markalar ve tanıttıkları ürünler Influencerların yaptıkları ve ilgilendikleriyle bire bir alakalı olsa. Veya günde 4-5 farklı marka tanıtılmasa... Instagram'daki 6 hikayenin 5'i reklam olmasa... Sponsorlar gerekirse tek bir kanala ciddi yatırımlar yapsalar ama kanal da bunun hakkını verecek içerikler üretse... Bir markanın Influencer yüzünü 15 farklı markada daha görmesek...
Bunlar tabii benim rahatsız olduğum kısımlar ve kendi naçizane önerilerim. Bunların üzerine oturup kafa patlatması gereken kişi ben değilim, markalar ve Influencer'ların "Nasıl daha güvenilir içerik üretebilirim, inandırıcılığımı nasıl korurum?" kaygısı gütmeleri gerekiyor.
Neredeyse her gün Influencer Marketing'in büyümekte olduğu ile ilgili yazı ve rapor görüyor hatta yayımlıyoruz. Fakat bu iş bu şekilde devam edecekse bana düşüşü de yükselişi kadar hızlı olacak gibi geliyor. Siz ne düşünüyorsunuz, fenomenlere ve "Influencer"lara hala güveniyor musunuz? Bu saydıklarım yalnızca beni mi rahatsız ediyor?