Pandemiyle hayatımıza giren uzaktan çalışma modeli, yıllardır iş dünyasında büyük bir dönüşüm yarattı. Ancak başlangıçta bu modeli destekleyen dev şirketler bile artık geri adım atıyor. Amazon, Dell ve Walmart gibi kurumsal devler, çalışanlarını ofise çağırıyor. Beş yıl önce "işin geleceği" olarak görülen uzaktan ve hibrit çalışma, bugün şirketler için bir istisnaya dönüşmüş durumda.
Çalışanlar bu değişimi kabullenmeye pek de hazır değil. LinkedIn verilerine göre, uzaktan veya hibrit çalışma imkânı sunan ilanlar tüm iş ilanlarının sadece yüzde 20’sini oluştururken, başvuruların yüzde 60’ı bu ilanlara yöneliyor. BambooHR'nin araştırması ise çalışanların neredeyse yarısının ofise tam zamanlı dönmek zorunda kalmaları hâlinde işlerinden ayrılmayı düşündüğünü gösteriyor.
İşverenlerin RTO (Return to Office - Ofise Dönüş) baskısını artırmasının ardında birçok faktör var. LinkedIn Amerika ekonomisti Kory Kantenga'ya göre bunlardan biri, şirketlerin pahalı kurumsal gayrimenkullerini verimli kullanma isteği. Ayrıca bazı yöneticiler, ofiste çalışan personelin daha üretken olduğuna inanıyor ve bunun doğrudan kâra dönüşeceğini düşünüyor.
Ofise zorunlu dönüş şirketleri nasıl etkiliyor?
Ofise dönüş politikalarının gerçekten verimliliği artırıp artırmadığı hâlâ net değil. Ancak Glassdoor verilerini inceleyen bir araştırma, RTO zorunluluğu getiren şirketlerde çalışan memnuniyetinin ciddi oranda düştüğünü gösteriyor. Üstelik kadınlar, yüksek vasıflı ve kıdemli çalışanlar arasında işten ayrılma oranları da yükseliyor.
Öte yandan, bazı çalışanlar ofiste olmanın yararlarını savunuyor. Amazon yazılım mühendisi Clinton Stamper, üç yıl boyunca uzaktan çalıştıktan sonra ofise dönmenin işbirliğini artırdığını ve odaklanmasını sağladığını söylüyor: "Asansörde küçük sohbetler yapabilirsiniz, liderlerle rastgele karşılaşabilir ve bir anda fikrinizi paylaşabilirsiniz."
Ayrıca, çalışanların ofiste bulunması, yerel ekonomiyi de destekliyor. Kantenga’ya göre yemek kamyonları, kuru temizlemeciler gibi birçok küçük işletme, ofis çalışanlarının varlığına bağımlı.
Beş gün ofis normu geri mi dönüyor?
Uzmanlar, profesyonellerin bugün pandemiye kıyasla daha fazla zamanlarını ofiste geçirdiğini ancak uzaktan çalışma modelinin tamamen yok olmayacağını düşünüyor. WFH Research verileri, ABD’de ücretli iş günlerinin dörtte birinden fazlasının hâlâ evden yapıldığını gösteriyor. Stanford Üniversitesi ve Atlanta Federal Rezerv Bankası araştırmaları ise uzaktan ve hibrit çalışma modellerine sahip şirketlerin büyük çoğunluğunun bu politikalarını değiştirmeyi düşünmediğini ortaya koyuyor.
Özellikle büyük şirketler, esneklikten vazgeçerek çalışan kaybını göze alabilirken, küçük ve orta ölçekli firmalar yetenek çekmek için hibrit veya uzaktan çalışma esnekliği sunmaya devam edecek.
Gelecek, ofis ile uzaktan çalışma arasında bir denge gerektiriyor. Çalışan bağlılığını ve verimliliği korumak isteyen şirketlerin bu dönüşümü dikkatli yönetmesi gerekecek.