Salgın Döneminde Etnik Pazarlama Neden Önemli?

Pandemi sonrasında ülkeler arası dolaşımın azalması, uluslararası çalışmalar yürüten şirketleri olumsuz etkilemeye devam ediyor. Satın alma ve e-ihracatta olduğu kadar, fuarların gerçekleştirilememesi de işletmeler açısından dezavantajlı durumlar arasında yer alıyor. Bunun çözümü ise dijtial kanallardan yapılabilecek “etnik pazarlama” çalışmaları.

https://pazarlamasyon.com/en-onemli-40-pazarlama-turu/

Etnik Pazarlama Neden Önemli?

Küreselleşme, ulus ötesi şirketler gibi kavramlar sebebiyle uluslararası reklam dünyasında standart hale gelen tek tip reklam stratejilerini verimliliğini kaybediyor. Araştırmalar, tüketicilerin olağandan farklı reklam stratejilerine olumlu yanıt verdiğini gösteriyor. Bu noktada ise toplumdaki ortak dil, din, kültür, manevi miras ve sosyokültürel özelliklere sahip kişilerin oluşturduğu etnik gruplara yönelik pazarlama dikkat çekiyor. 

Digital Exchange CEO’su Emrah Pamuk, bu konu hakkında yaptığı açıklamada şunları dile getirdi:

“Kökeni Yunancada ‘halk’ anlamına gelen ‘ethnos’ sözcüğüne dayanan etnik kavramı, ulaşımın, ticaretin ve teknolojinin gelişmesi ile küreselleşme ve kültürel sebeplerle dünyanın birçok bölgesinde önem kazanıyor. Alt kültürleri ve etnik grupların tüketim davranışlarını inceleyen araştırmalar, buradaki farklılıkları tespit ederken, markaların tüketiciye özel mesaj verebilme kabiliyetleri de etnik pazarlama kavramıyla geliştiriliyor. Türkiye’ye ve dünyaya ulaşmak isteyen markalar, her ne kadar klasik pazar bölümlendirilmesi olarak ele alınsa da, etnik pazarlama ile daha kolay marka sadakati yaratabiliyorlar.”

https://pazarlamasyon.com/sirketlere-milyonlar-kazandiran-7-pazarlama-taktigi/

Her şeyin müşterinin ihtiyacına göre şekillendiği günümüz dünyasında, istek ve ihtiyaçların saptanması ve buna bağlı entegre pazarlama faaliyetleri sürdürmek isteyen markalar için “etnik pazarlama” çalışmaları yapma gereksinimi doğuyor. Bunun için önceden hedef grubun düşünce yapısı, kültürü, yaşam ve tüketim alışkanlıkları konusunda analiz yapılması gerektiğini belirten Pamuk, hedef grubun dinamikleri ve özelliklerinin analiz edilmesi sonrasında etkili bir iletişim politikası oluşturmak gerektiğinin altını çiziyor. 

Etnik Pazarlamanın İlk Örneklerden Biri Türkiye’den

Digital Exchange CEO’su Emrah Pamuk, etnik pazarlama ile ilgili yaptığı açıklamasının devamında ise şunları ifade etti:

“Dünyadaki ilk etnik pazarlama örneklerinden birisi Nestlé tarafından 1909 yılında Türkiye’de gerçekleştirildi. Markanın logosu yerine geleneksel levha uygulaması yapılırken, Osmanlı’nın kaligrafik şekillerinin kullanıldı. Bunun sebebi Anadolu topraklarının Batı’dan çok daha öncesinde kozmopolit bir yapıya sahip olmasıydı. Bu özelliği bugün de koruyoruz.

Markalar ise bu konuya biraz çekingen yaklaşıyorlar, ancak korkulduğu gibi stereotipleştirme ve klişeler olmadan da etnik pazarlama yapılabilir. Farklı bölgelerde yaptığımız çalışmalarda, içerisinde agresif mesajlar olmayan çalışmaların dijitaldeki klasik pazarlama çalışmalarına göre başarılı olduğunu görüyoruz. Satın alma davranışını etkileyen faktörler hiyerarşisinde de en önemli belirleyicilerden biri kabul edilen kültürel unsurları kullanmak etnik pazarlama çalışmalarındaki dönüşüm oranlarını etkiliyor.”

https://pazarlamasyon.com/hedefli-pazarlamaya-yardimci-olan-4-kritik-tuketici-davranisi/

Pandemi Sonrası Dönemin Yıldızı “Dijital Etnik Pazarlama” Olabilir

Etnik pazarlama çalışmalarında, dijital kanalların hedefleme konusunda daha etkili olduğu görülüyor. Sosyal medya tarafında Facebook, Instagram, Twitter, Snapchat, YouTube gibi mecraların yanı sıra, TikTok’un da geniş kitlelere ulaşımda etkili olduğunu belirten Pamuk, bunu şöyle açıkladı:

“Özellikle sosyal medya üzerinden gerçekleştirilen hedefleme çalışmaları, etnik pazarlama için ideal. Çünkü, kişiyi tanımlayan birçok farklı değişkenin yanına, kişinin sevdiği konular ve içerikler de eklenebiliyor. Bu da ‘adrese teslim’ diyebileceğimiz bir hedefleme netliği sağlıyor” 

Digital Exchange, dijital etnik pazarlama konusunda sosyal medyanın yanı sıra, programatik reklamcılıktan da faydalanıyor. Böylece hem doğru hedefleme hem de bütçeyi en iyi şekilde kullanmak mümkün oluyor. Pamuk, “Sosyal medya, programatik reklamlar ve yerel medya kullanımını influencer pazarlamasıyla destekliyoruz. Böylece dijitalde 360 dereceyi kapsayan bir planlama ortaya çıkıyor ve sonuçlar da pandeminin yarattığı olumsuzlukları ortadan kaldırıyor.”

Şeffaf Ürünlerin Çıkmasına Neden Olan Pazarlama Akımı: Clear Craze

• 1980'li yılların sonu ve 1990'lı yılların başında birçok ürünün şeffaf versiyonlarının çıkmasına neden olan ve "clear craze" adı verilen bir pazarlama akımı vardı.
• Clear craze ile birlikte yayılan bu şeffaf ürün anlayışı, içecek sektöründe mümkün olduğunca katkı maddesi içermeyen ürünlerle kendini gösterdi ve birçok içecek üreticisi, ürünlerinin bir de şeffaf ya da başka bir ifadeyle sağlıklı versiyonlarını piyasaya sürdü.
• Pepsi, Coca-Cola, P&G, Gillette ve Nintendo gibi birçok marka, bu pazarlama akımı doğrultusunda yeni şeffaf ürünlerini satışa çıkardı.
• İlgili Yazı: 2018'de Gerçekleşmesi Beklenen Dijital Pazarlama Trendleri

---

"Şeffaf modası" olarak Türkçe'ye çevirebileceğimiz clear craze, 1980'li yılların sonu ve 1990'lı yıllarda etkisini gösteren ve birçok ürünün şeffaf ya da başka bir deyişle renksiz versiyonlarının çıkmasına neden olan bir pazarlama akımıydı. Bu pazarlama akımı doğrultusunda birçok içeceğin, kişisel bakım ürününün, hatta elektronik cihazın şeffaf versiyonları piyasaya sürüldü. Asitli içecekler, biralar, ağız çalkalama suları, deodorantlar, tıraş kremleri, hesap makineleri, kol saatleri, televizyon setleri, video kaset kayıt cihazları ve daha fazlası... Üreticiler tarafından hepsinin şeffaf versiyonları çıkarıldı. Clear craze ile birlikte yayılan bu şeffaf ürün anlayışı, içecek sektöründe mümkün olduğunca katkı maddesi içermeyen ürünlerle kendini gösterdi ve birçok içecek üreticisi, ürünlerinin bir de şeffaf ya da başka bir ifadeyle sağlıklı versiyonlarını piyasaya sürdü. Katherine Reinhard'ın 15 Şubat 1993 tarihinde The Morning Call isimli gazetede yayımlanan yazısına göre ise o zamanlar bu akımı takip eden kişiler, clear craze'in açık bir şekilde bir pazarlama taktiği olduğunu iddia ettiler. Yani onlara göre, piyasaya sürülen şeffaf ürünler, eski versiyonlarına göre daha saf ya da daha güvenli değildi. Reinhard'ın yazısında belirttiğine göre, New York'ta yer alan Trends Research Institute'nün (Trendleri Araştırma Enstitüsü) müdürü olan ve Fortune 500 şirketleri için trendleri takip eden Gerald Celente, bu konuyla ilgili olarak şu şekilde bir açıklamada bulundu: "Bu, pazarlamacıların mevcut ürün gruplarından daha fazla satış elde etme girişimi. Yaptıkları şey, şeffafın saflık anlamına geldiği inancı altında ürünlerin yeniden formüle edilmesidir. Bu çok sığ bir görüş." Bununla birlikte Gerald Celente, halkın renksiz ürünler talep ettiğini düşünmediğini ifade etti. Ancak buna rağmen Celente, insanların şeffaf ürünlerden uzak duracağını da düşünmüyordu. Celente bu görüşüyle ilgili olarak "Bu başarılı olacak. Onların ürünlerini destekleyecek." dedi. Gerald Celente'nin söylediği gibi ürünlerdeki bu şeffaflık anlayışının ne kadar başarılı olduğu tartışmaya açık bir konu, ancak pek çok marka bu trendi takip ederek ürünlerinin şeffaf versiyonlarını piyasaya sürdü ve bu trend uzun bir süre devam etti.

Crystal Pepsi

Pepsi, clear craze döneminde yaptığı pazar araştırması sayesinde tüketicilerin daha hafif ve daha az tatlı olan, koruyucu madde içermeyen ve de kafeinsiz olan hafif içecekler aradığını keşfetti. Bunun üzerine Pepsi, 1992 yılının ortalarında Crystal Pepsi adında şeffaf bir içecek piyasaya sürdü. O zamanki Pepsi Halkla İlişkiler Müdürü Gary Hemphill, piyasaya sürülen Crystal Pepsi'nin kafein ya da koruyucu madde içermediğini açıkladı. Buna rağmen Gary Hemphill, normal Pepsi'nin de koruyucu madde içermediğini ve kafeinsiz Pepsi'nin zaten piyasada bulunduğunu kabul etmek zorunda kaldı. Ayrıca Pepsi Halkla İlişkiler Müdürü, bu tatta karar kılana kadar 3000 farklı formülü denediklerini de sözlerine ekledi. Sonuç olarak Crystal Pepsi beklenen satış rakamlarına ulaşamadı ve Pepsi'nin fiyasko ürünlerinden biri olarak tarihe geçti. Crystal Pepsi'nin neden başarısız bir ürün olduğuyla ilgili olarak geçtiğimiz aylarda paylaştığımız yazıya buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.

Tab Clear

Pepsi'nin şeffaf içeceği Crystal Pepsi, satışa sunulduğu ilk zamanlarda oldukça iyi bir ivme yakaladı. Öyle ki, içecek piyasaya sürüldüğü ilk yıl içerisinde ABD'deki soft içecek pazarının %1'ini eline geçirdi. Coca-Cola da en büyük rakibinin bu başarılı ürününe karşılık olarak fazla gecikmeden Tab Clear isimli benzer bir içecek piyasaya sürdü. 14 Aralık 1992 tarihinde ABD'de, Ocak 1993'te Birleşik Krallık'ta ve Mart 1993'te Japonya'da piyasaya sürülen Tab Clear, diğer soft ve şeffaf içeceklerin aksine kafein içeriyordu ve şirketin belirttiğine göre, normal kola tadına sahipti. Başlangıçta tüketicilerden olumlu tepkiler alan Tab Clear ile ilgili olarak Mart 1993'te paylaşılan bir yazıda, soft içeceğin sadece teneke kutularda satılacağı belirtiliyordu. Ki bu karar oldukça garipti, çünkü o dönemde piyasaya sürülen renksiz içeceklerin hepsi şeffaf şişelerle satışa sunuluyordu. Zira bundaki amaç, ürünün şeffaflığını ön plana çıkartmaktı. İlk piyasaya sürüldüğü zaman olumlu eleştiriler almasına rağmen, Tab Clear kısa süre içerisinde dibe çakıldı. 1994 yılında içeceğin üretimine son verildi ve o da rakibi Crystal Pepsi gibi başarısız bir ürün olarak tarih sayfalarındaki yerini aldı.

Ivory Clear

Clear craze döneminde, bu akıma uygun olarak bir ürün piyasaya süren markalardan biri de geniş yelpazede tüketim ürünleri üreten Procter & Gamble ya da kısa ismiyle P&G idi. Şirket, 1993 yılında Ivory Liquid isimli bulaşık deterjanının şeffaf versiyonu olan Ivory Clear'ı piyasaya sürdü. P&G, yeni bulaşık deterjanının eski versiyona göre daha saf olduğuna yönelik açıklamalar yapmaktan kaçındı. https://youtu.be/XL_m-MvPaV4 P&G şirketi adına açıklama yapan Lynn Hailey, Ivory bulaşık deterjanının artık şeffaf bir şişede şeffaf bir ürün olarak satıldığını ve bu sayede müşterilerin, ürünün yeniden formüle edildiğini anlayabildiklerini ifade etti. Hailey, ilk olarak 1957 yılında piyasaya sürülen Ivory Liquid ürününün formülünün önceki yıla (1992 yılı) kadar kadar hiç değiştirilmediğini, bir önceki yıl ise ürünün yağ sökme gücünün artırıldığını ifade etti. Hailey, ürünün formülünde yapılan bu değişimle ilgili olarak "Bu değişikliği vurgulamamız gerekiyordu. Bunu yapmamızın yollarından biri, şeffaf bir ürüne ve şeffaf bir şişeye sahip olmaktı." dedi.

Gillette Series

Erkeklere yönelik kişisel bakım ürünleri çıkartan Gillette de clear craze'e kayıtsız kalmayan markalardan biriydi. Gillette, o dönem Gilette Series adı altında deodorant, anti-perspirant (roll-on), tıraş köpüğü, tıraş sonrası kremi gibi şeffaf renkli erkek bakım ürünlerini piyasaya sürdü. Ancak o dönem piyasaya sürülen diğer şeffaf ürünlerin birçoğunun aksine, Gillette'in bu şeffaf ürünleri günümüzde hala satılıyor. Gillette o dönem, bu şeffaf ürünlerin, renkli versiyonlarına göre belirgin avantajları olduğunu düşünüyordu. Hatta dönemin Gillette İletişim Müdürü Michelle Szynal, bu konuyla ilgili olarak "Birçok erkek deodorantların ve anti-perspirantların bıraktıkları beyaz pul pul kalıntılardan gerçekten nefret ediyor. Bu yeni şeffaf jel ürünlerle pul pul kalıntı derdi kalmıyor." şeklinde bir açıklama da yaptı. Buna rağmen Szynal, yeni şeffaf ürünlerin, Gillette'in bir diğer ürünü olan Right Guard'dan daha saf ve daha etkili olmadığını da ifade etti ve "Saf bir ürün iddiasında bulunmuyoruz." dedi.

Zima

Coors Brewing Company isimli bira üreticisi tarafından üretilen ve ilk olarak 1993 yılında piyasaya sürülen Zima, şeffaf ve hafif gazlı bir alkollü içecekti. Bu malt içeceği, o zamanlar biraya bir alternatif olarak pazarlandı. Coors Brewing Company, Zima'nın piyasaya sürüldüğü ilk yıl içerisinde pazarlama kampanyaları için toplamda 50 milyon dolar harcadı ve bunun sonucunda ABD'de alkollü içecek tüketen insanların yaklaşık olarak yarısını Zima'yı denemeleri için ikna etti. Brandweek isimli dergi, Zima'nın zirve yaptığı 1994 yılında, içeceğin piyasaya sürüldüğü tarihten o zamana kadar toplamda 1,2 milyon varil sattığını bildirdi. 2000'li yılların sonlarına doğru Zima'nın turunçgil, mandalina, ananas – turunçgil, böğürtlen ve yeşil elma olmak üzere beş farklı çeşidi piyasaya sürüldü. 20 Ekim 2008 tarihinde ise MillerCoors, alkollü içeceğin ABD'deki üretiminin sonlandırıldığını duyurdu. Buna rağmen Zima, Japonya'da satılmaya devam etti. Geçtiğimiz yıl ise MillerCoors, Zima'yı sınırlı bir süre için ABD'de tekrar satışa sundu. Hatta Zima'nın geri dönüşüne özel olarak bir reklam filmi bile yayımlandı. https://youtu.be/IpyKX982hmU

Nintendo Game Boy "Play It Loud" Series Clear Edition

Japon oyun konsolu ve video oyunu üreticisi Nintendo, ilk olarak 21 Nisan 1989 tarihinde Japonya'da piyasaya sürdüğü ve dünyanın gelmiş geçmiş en çok satan oyun konsollarından biri olan Nintendo Game Boy'un "Play It Loud! Series" ismindeki renkli kasalara sahip yeni modellerini 20 Mart 1995 tarihinde piyasaya sürdü. Orijinal Nintendo Game Boy ile aynı teknik özelliklere sahip olan bu yeni Nintendo Game Boy Play It Loud! modellerinden biri de şeffaf kasaya sahip olandı. Bu model, Birleşik Krallık'ta zaman zaman X-Ray olarak da isimlendiriliyordu.

Yıldız Teknopark’ın Dijital Medya Ajansı, Destex Digital Oldu

Türkiye’nin en büyük teknoparkı ve en köklü üniversitelerinden biri olan Yıldız Teknik Üniversitesi, tüm dijital operasyonlarını Destex Digital’e emanet etti. Destex Digital Ajans Başkanı Ozan Emrah Ünal, bu iş birliğiyle ilgili olarak şunları dile getirdi:

“Bugün Teknopark Genel Müdür Yardımcısı Sayın İsa Turgut İnci ve ekibi ile harika bir toplantı gerçekleştirdik. Hem Yıldız Teknopark’ın hem de Yıldız Teknik Üniversitesi’nin yeni dönem planlarını konuştuk. Kendilerine misafirperverlikleri ve bize duydukları güven için teşekkür ederiz. Ailemize hoş geldin Yıldız Teknopark!”

15 yıllık sektör tecrübesi ile markaların tüm dijital medya operasyonlarını yürüten başarılı ajans, özellikle eğitim sektöründeki faaliyetleri ile dikkat çekiyor. Ödüllü Google Premier Partner Ajansı Destex Digital hakkında detaylı bilgi sahibi olmak ve vaka çalışmalarını incelemek için Destex Dijital'in internet sitesini ziyaret edebilirsiniz.