Brandage dergisinin Kasım sayısında Paşabahçe'nin Marka Müdürü Ülkü Berna ile yapılan bir röportaja rastladım. Röportajın bir kısmında alt markaları Borcam'ın jenerik marka olmasından dolayı duydukları mutluluğu; "İnsanlar Borcam dediğinde, aslında ısıya dayanıklı fırın kabını ifade etmek istiyorlar. Biz de böyle bir markaya sahip olmaktan dolayı mutluyuz." sözleriyle ifade etmişti Ülkü Berna.
Bu açıklamayı okuduktan sonra Borcam'ın son derece şanslı bir marka olduğunu düşündüm. Gerçekten de hiç kimse ürünü tarif ederken ısıya dayanıklı fırın kabı tanımını kullanmıyor. Bunun yerine yıllardır alışılageldiği gibi kolay yoldan "Borcam" denilip geçiliyor. Böylece marka ismi sıkça telaffuz ediliyor ve akılda kalıyor. Alanında rakipsiz olmanın yanı sıra söz konusu ürünü ifade etme güçlüğünün de etkisiyle tabiri caizse "işin kaymağını yiyor" marka ve akılda kalma sıkıntısı olmadan yoluna devam ediyor.
Tabi ki jenerik marka olma avantajını yaşayan tek marka Borcam değil. Geçmişten bugüne birçok marka bir ürüne adını verme şansını yakalamış. Bu markalar arasında hafızalardan hiç silinmeyenler de var, zamanla unutulanlar da. Kimini ise hiç fark etmeden kullanıyoruz. Hayatımızda yer edinmiş jenerik markaların bazılarını hatırlayalım:
Eskiden Sıkça Kullanılanlar:
Sony’nin bu taşınabilir kasetçalar markası, tüm portable kasetçalarların ortak adı olarak tüm dünya ile birlikte dilimize de geçmiş.
Mekanik halı süpürgelerinin ilk üreticisi, toza karşı allerjisi olan Melville R. Bissell'dir. 1876'da üretilen bu alet, kısa sürede yaygınlaşmıştır. İzmirli sanayici, Göztepe Kulübü’nün eski başkanlarından Tacettin Hiçyılmaz da, bu mekanik halı süpürgesini Türkiye'de ilk kez seri olarak üretmiş ve "Gırgır" adını da kendisi koymuştu. Türkiye'de milyonlarca eve giren bu aletin üretimine son yıllarda son verilmişti. Bir döneme damgasını vuran "Gırgır"ın sahibi Hiçyılmaz 24 Temmuz 2013'te ölmüştür.
[/toggle]
[toggle title="Oralet"]
Eczacıbaşı’nın portakal aormalı bu içecek tozu markası, başka markaların da piyasa
sürülmesine karşın, bu içeceklerin genel adı olarak yıllarca kullanıldı.
[/toggle]
[toggle title="Atari"]
80’li ve 90’lı yılların bu ünlü bilgisayar oyunları markası, dilimize tüm bilgisayar oyunlarının genel
adı olarak yerleşmiş, bu yıllarda ortaya çıkan “atari salonları”, gençlerde yarattığı bağımlılıkla
sosyolojik bir olay haline gelmişti.
[/toggle]
[toggle title="Vim"]
1950’lerde ev hanımlarının tanıştığı bu toz genel ev temizliği markası, bu ürünlerin genel adı
haline geldi, üstelik 1980’ler teknolojinin değişmesi ile tozdan sıvı formlara geçildiğinde Unilever, Vim
markasını Cif markası ile değiştirdiğinde, bu kez de Cif, sıvı ev temizliği ürünlerinin genel adı oldu,
dilimize giren vimlemek fiili de ciflemek fiili ile yer değiştirdi. Aynı şey Türkiye’nin ilk toz temizlik
ürünü Fay’ın da başına gelmişti. Vim markasından sonra, fay ve faylamak, vim ve vimlemek olarak
dönüşüm geçirmişti.
[/toggle]
[toggle title="Permatik"]
1977’de tanıştığımız kullan‐at traş bıçaklarının, markası ne olursa olsun değişmez adı.
[/toggle]
[toggle title="Chokella"]Sürülebilir çikolata olarak zamanının en popüler ürünü olan Nestle'nin Chokella'sı zamanla bu kategorinin ismi haline gelmişti, ta ki Nutella Türkiye'ye gelene kadar.
[/toggle]
[toggle title="Aygaz"] 1961’de Koç topluluğuna bağlı bir şirket olarak kurulan Aygaz’ın ürettiği aynı marka tüp gaz, markası ne olursa olsun, satın alırken tüp gaz yerine tercih edilen kelime oldu.
[/toggle]
[toggle title="Vick's"] Her derde deva, buharlaşan merhem ceşidi. Direkt sürülebileceği gibi, suya atılıp solunarak ve nemli havluyla sırta koyularak uygulanan bir dönem evlerin Lokman Hekim'i olan yeşil şişeli merhem.
[/toggle]
Farkında Olmadan Kullanılanlar:
[toggle title="Camsil"]
Türkiye’nin ilk cam temizlik ürünü olaran bu marka, adının verdiği kolaylıkla, bu ürünlerin
genel adı haline geldi.
[/toggle]
[toggle title="Jelibon"]Alman Haribo'nun yerli versiyonu olarak Kent Gıda tarafından üretilen ilk Jelibon daha sonra ünlü Alman devini ülkemizde adıyla devirmiş ve kategorinin jenerik markası olmuştur.
[/toggle]
[toggle title="Pimapen"]
Pimapen de Enka grubunun bir markası olarak dilimize yerleşmiş, PVC pencerelerin genel
adı olmuş.
[/toggle]
[toggle title="Top Kek"]Eti'nin şirin keklerinin markası olan Top Kek kendi kategorisini yarattı ve Ülker'e kek segmentinde fark atmasını sağladı. 
[/toggle]
[toggle title="Uhu"]u Alman Uhu markası, dilimizde tüm yapıştırıcıların genel adı halinde.
[/toggle]
[toggle title="Vileda"]
a Hayatımıza yakın zamanda giren bu marka, saplı paspas ve kova seti ile, benzer ürünlerin genel
adı olmuş durumda.
[/toggle]
[toggle title="Jeep"]Jeep isminin nerden geldiği tam olarak bilinememekle birlikte Ford'un ordu için düzenlenen bir araç yarışması için ürettiği 'Ford GP' isminden geldiğine inanılmaktadır. 'GP' isminin ise General-Purpose (Genel maksatlı) ya da G=Government ve ABD'deki 4X4 sınıfını ifade eden P'nin birleşimiyle oluştuğu düşünülmektedir. O güne kadar ABD ordusunda kullanılan araçlar "GP" (General Purpose okunuşu: cipi) olarak adlandırılıyordu, bu yüzden de Willy ilk üretilen araçlara Jeep ismini koydu, "CJ" ismi ise daha sonra bu jeeplerin sivil halka satılmasıyla başladı, sivil jeep'i anlamına gelen "Civilian Jeep" isminin kısaltması olarak CJ kullanıldı.
[/toggle]
[toggle title="Bankamatik"]
Otomatik para çekme makinelerinin Türkiye’de ilk örneğini sunan İş Bankası’nın verdiği
bu isim, diğertüm bankalarının değişik markalarla adlandırdığı tüm benzersistemlerin ortak adı oldu,
şimdilerde ise İngilizce ATM (Automatic Teller Machine) kısaltması kullanılmaya başlandı.
[/toggle]
[toggle title="Fanta"]Coca Cola'nın portakal aromalı gazoz markası Fanta, ülkemizde genel olarak meyveli gazozların hepsi için anılır hale geldi. Rakibi Yedigün ile bu konuda çekişse de, "Bi Fanta alıyım." ardından Yedigün gelse de söylenir halde.
[/toggle]
Farkında Olarak Kullanılanlar:
[toggle title="Nescafe"]
Nestle’nin hazır kahve markası, bu içeceklerin genel adı haline gelmiş. Neskafe olarak okusak
da yazarken Nescafe tercih ediliyor. 
[/toggle]
[toggle title="Nesquik"]Yine Nestle'nin jenerik markalarından biri olan Nesquik, çocukların süt tüketimini artırmak için anneler tarafından sıkça kullanılan bir yöntem haline gelmişti ülkemizde. Aslen süte katılan çikolatanın toz hali olsa da, biz onu kahverengi tavşanı ve Nesquik ismi ile tanırız.
[/toggle]
[toggle title="Selpak"]
1970 yılında Selpak markası, İpek Kağıt fabrika çalışanlarının önerileri doğrultusunda, kağıdın temel hammaddesi olan selülozun “Sel”i ile temizliği çağrıştıran “Pak” kelimelerinin birleşimi ile oluşturulmuş, tuvalet kağıdı da dahil temizlik kağıtlarının genel markası olan bu marka, kısa sürede, kağıt mendil terimi dilimize yerleşmeden “selpak medil” olarak tescillenmesine sebep oldu.
[/toggle]
[toggle title="Orkid"] İlk pazara sunulan ped markası olmasıyla, Orkid de tüm bu ürünlerin genel adı oldu. Bir zamanlar Hülya Avşar ile Molped bu kategoride Orkid'in tahtını sallasa da deviremedi.
[/toggle]
[toggle title="Cif"]Unilever'in markası Vim'in ardından pazara sürdüğü Cif, Vimlemek fiilini Ciflemek olarak değiştirdi. 
[/toggle]
[toggle title="Lego"]LEGO, Danimarka merkezli The LEGO Group adlı şirket tarafından üretilen bir oyuncak çeşididir. Üzerlerindeki girinti ve çıkıntılar sayesinde birbirine kolayca kenetlenebilen, çeşitli renklerdeki yapı parçalarından oluşur. Fakat onları kimse böyle tanımlamaz. Herkes markası ne olursa olsun legoya, lego der! 
[/toggle]
[toggle title="Aspirin"]
Etken maddesi asetilsalisilik asit olan, çok yaygın olarak ağrı kesici ve kan sulandırıcı olarak
kullanılan bu ilaç, Alman Bayer firmasının kimyagerlerinden Felix Hoffmann tarafından, geliştirilerek,
Aspirin markası olarak piyasa sunulmuş. Başka pek çok firma, aynı etken maddeyi başka markalarla
piyasaya sunmalarına karşın, hepsinin genel adı aspirin haline gelmiş. ABD, Fransa, Rusya gibi pek çok
ülkede aspirin, küçük harfle yazılabilirken, Almanya, Kanada, Meksika gibi ülkelerde hala tescilli
markadır ve yalnızca Bayer’in ilacına atfen ve ilk harfi büyük olarak yazılmalıdır, bakınız Eroin. 
[/toggle]
[toggle title="Post-it"]3M firmasının piyasaya sürdüğü bu ürün de, yapışkan not kağıtlarının genel adı haline gelmiş
[/toggle]
[toggle title="Gillette"] Fransız asıllı, Wisconsin doğumlu işadamı King Camp Gillette, soyadını verdiği firma ile, 1904 yılında, bizim de gençliğimizde kullandığımız tıraş makinelerinin patenti aldı, dilimize firma markasının Franszca okunuşunun yazılımıyla geçen sözcük, kısa zamanda tıraş bıçağı adının yerini aldı.
[/toggle]
Farkında Olmadan Kullanılıp Öğrenildiğinde Şaşırtanlar:
Kot: Şimdi pek çok renklere sahip blucin (bluejean), Amerika’da rahatlığı dolayısı ile kovboyların vazgeçilmez giysisi olmakla birlikte, 1940’lı yıllarda Avrupa’da bu pantolonla tanışan ve 1960 yılında Türkiye’de “Kot” markası ile ilk kez üretimine başlayan Muhteşem Kot’un soyadı, bu pantolonun adı olarak dilimize yerleşmiş. Kot markası artık yok.
Teflon: Yanmaz tava markası, bu ürünlerin genel adı olarak kullanılmakta.
Rimel (Rimmel): Eugene Rimmel tarafından üretilen maskara, markasının Fransızca okunuşundan dolayı m harfi düşerek dilimize girmiş.
Duşakabin: Banyo kabinlerine verdiğimiz bu ad da aslında, bu ürünlerin ilk markası.
Kolonya: 1709 yılında İtalyan Giovanni Maria Farina tarafından ilk kez üretilen etil alkol, su ve limon, çiçek veya tütün esansı gibi hoş koku veren maddelerin karışımından oluşan bir tür parfüm. İçerisindeki alkol oranı derece ile belirtilir örneğin 70, 80 derece gibi ve genelde bu isim ile anılır.
Termos (Thermos): İçine konan sıvının sıcaklığını uzun süre koruyan kapların genel adı da, bu ürünleri ilk markasından geliyor.
Çiklet: Amerikan sakız markası Chiclettes’in okunuşundan oluşan bu sözcük de dilimize yerleşmiş.
Şampanya: Champagne-Ardenne, Fransa'nın 26 bölgesinden biridir. Fransa'nın kuzeydoğusundadır ve Belçika ile komşudur. Bu bölgedeüretilen köpüklü beyaz şaraba bölgenin adı verilmiştir.
Yukarıdaki örnekleri çoğaltabiliriz ancak benim dikkatimi çeken şey son dönemde pek fazla jenerik marka çıkmaması. Sanırım bunun için ürün gruplarında değişime ya da yeniliğe ihtiyaç var. Günümüz için benim aklıma gelen jenerik marka adayları; kışın sıkça gördüğümüz UGG botlar ve Fiat'ın Doblo modeli. Bunun haricinde iPad'in tablet bilgayar yerine kullanıldığına dair bir görüş var.Son olarak da öğrendiğimde oldukça şaşırdığım Adobe'nin yazılımı Photoshop dilimizde yer edinmiş Photoshoplamak fiiliyle farkında olmadan kullandığımız jenerik markalara örnek gösterilebilir.
Sizin de son zamanlarda sıkça kullanılan ve artık gerçek bir jenerik marka dediğiniz ürünler varsa, katkılarınızı bekliyoruz..