Ajansların Danışmanlık Firmaları ile Rekabet Edebilmeleri için Yeni Bir İş Modeline mi İhtiyaçları var?

Tümay Ulutaş Ertuğrul / 01 Ekim 2019

Son yıllarda, dijital pazarlama, sosyal medya pazarlaması, e-ticaret hızla büyüdü, dijital dünyaya ürün ve hizmet sunan tedarikçilerini sayısı arttı, girişimler çoğaldı, teşvikler olması gereken seviyeye geldi, yatırımcılar daha radikal adımlar atmaya başladı. Tüm bu ekosistem içindeki değişimler sektöre hizmet vermek için can atan dijital danışmanların ve ajansların çoğalmasına yol açtı. Ne büyüklükte olursa olsun artık işletmelerin ajanstan veya danışmanlık firmalarından bir dijital hizmet alması gerekiyor.

Bu yazımızda dijitalleşme hız kesmeden devam ederken, ajansların danışmanlık firmaları ile rekabet edebilmesi için yeni bir iş modeline ihtiyacının olup olmadığı üzerinde duracağız.

İşletme sahipleri dijital danışmanlar ve ajanslar arasında nasıl karar veriyor? Bu sorunun cevabı, bir ajansın ve bir dijital danışmanın nasıl çalıştığı arasındaki farklarda yatmaktadır.

Sektördeki bazı sinyaller bize dijital dünyada danışmanlık firmalarının yükselişini ve ajansların eski önemini kaybetmeye doğru gittiğini gösteriyor. Sinyaller global ölçekli hamlelerde gizli. Örneğin, dünyanın birçok ülkesinde operasyonu bulunan yönetim danışmanlığı, dijital, teknoloji ve operasyon alanlarında çözümler sunan danışmanlık şirketi Accenture’ın Droga5’i satın alması. Düşünün ki portföyünde Under Armour, HBO, New York Times ve Amazon gibi müşterilerinin de olduğu dünyanın en iyi ajanslarından birini bir danışmanlık firması satın alıyor. Satın alınananın ne olduğunu irdelediğimizde aslında 8,5 milyar dolar değerindeki dijital müşteri deneyimi olduğunu anlıyoruz. İşte bu ajanslar için gerçekten büyük bir tehlike.

Barton F. Graf’ın gibi bir devin 2019’un sonuna doğru kapanıyor olması ya da Bain Capital’in WPP’nin sahip olduğu Kantar Media’ın yüzde 60 hissesini alması da yine ajansları endişelendirmesi gereken güncel gelişmeler arasında yer alıyor. Ne de olsa yerel stratejileri de global anlamda atılan adımlar şekillendiriyor. Anlaşılan o ki, danışmanlık firmalarının reklam sektörü üzerindeki baskısı gün geçtikçe daha da artacağa benziyor.

Peki yaklaşan hatta belki de çoktan kapıya dayanmış bu tehlike için ajanslar ne yapabilir? Ajansların danışmanlık firmalarıyla rekabet edebilmesi için yeni iş modellerine mi ihtiyacı var?

Öncelikle ne yapılırsa yapılsın, ajanslar işe daha uzun soluklu stratejilerle yaklaşmalı. Bunu layıkıyla yapan ajanslar bu rekabetçi ortamda her daim avantaj sahibi oluyorlar. Çünkü genelde, uzun soluklu stratejileri cebine koyan ajans, danışman firmaların açıkçası pek de sahip olmadığı o güçlü yaratıcı ekibi de bünyesinde barındırıyor.

Ajansların genelde (iyi işler çıkaran ajansları bertaraf ederek) günü kurtaran yaklaşımlarla yol alındığını gözlemliyoruz. Başarılı olmuyorlar mı? Tabiki evet, oluyorlar. Fakat şirketlerin tepe yönetimleri artık kemikleşmiş sorunları-başarısızlıkları kısa vadeli çözümler üreterek ötelemekten sıkılmış durunda. Daha köklü değişikliklere vesile olacak proje arayışı içerisinde. Dolayısıyla bu durum danışmanlık firmalarının strateji, uzun vadeli düşünme konusunda tecrübeleri devreye girdiğinde ajanslar açısından oldukça dezavantajlı bir durum doğuruyor. Ajanslar bugün yapılması gerekenler hakkında.

Bir diğer fark, genelde danışmanlık firmasındaki dijital bir danışmanın daha büyük bir ekiple çalışıyor ve böylelikle tüm ekibin bütün resme bakabiliyor olması. Ajansta ise bu durum biraz daha farklı. Yoğun iş yükü ve tempodan her bir ajans çalışanı büyük resmi görme şansını edinemeden, sorumu olduğu bölümle ilgili işi tamamlama görevini üstleniyor.

Danışmanlar daha uzun soluklu iş tecrübelerine sahip çalışanlarken, ajans bünyesinde çalışan ekibin sirkülasyonu daha yüksek oluyor. Müşterileri de alıp başka ajansa geçmek sıkça rastlanan bir durum, bir ajans çalışanıysanız belki de siz de bu durumu gözlemlediniz.

Ajanslar pazarlamaya odaklanırken, danışmanlar üst kadroda çalışanların takıntı yaptığı kemikleşmiş sorunları çözüyor. Danışmanlar problem çözücüler gibi düşünüyor. Ancak çoğu ajans çalışanı hikaye anlatıcılığına sarılıyor. Değişen şu ki müşteriler artık hikaye anlatıcılığı satın almak istemiyorlar, büyüme istiyorlar. Çoğu zaman danışmanlık firmalarının finansal gücü ajanslardan daha iyi olduğu ve şirketin istediği teknolojik altyapılara sahip olduğu için tercih ediliyor.

Yaratıcık asla küçümsenemez fakat ajanslar açısından tehlike yaratıcılık satın alabilen, ancak üretemeyen, finansal gücü daha iyi olan danışmanlar. Dolayısıyla, sektörde uzun soluklu varlığını sürdürmek isteyen ajanslar yukarıda bahsettiğimiz tehdidi erken fark edilmeli, yeni stratejiler belirlemeli ve oyunda kalabilmek için yeni iş modeleri kurgulamalı.

Siz bu konu hakkında ne düşünüyorsunuz? Gelecek öneri ve yorumları duymak isteriz.

Kaynaklar: Fast Company, Boland Digital.

Google Çalışanları Bugün Dünya Genelinde İş Bırakma Eylemi Yapacak

Google çalışanları, şirketin kadın meslektaşlarına muamelesini protesto için bugün dünya genelinde “iş bırakma eylemi”ne gidiyor. Çalışanların yöneticilerden 5 önemli talebi var.  İlgili yazı; Cinsel Tacize Dikkat Çekmek İçin Metrodaki Bir Koltuk, […]

2

Gucci Yeni Modeli ile “Standart Güzellik” Algısını Yıkıyor mu?

Cemre Üçhisarlı / 04 Ekim 2019

Modanın tekstil sektörüne yön verdiğini, modaya da belli başlı kişi ve markaların yön verdiğini hepimiz biliyoruz. Her yıl belli dönemlerde dünyanın belli bölgelerinde düzenlenen defilelerle, dünyaca ünlü markaların yeni koleksiyonlarını tanıtmasıyla sürekli değişen ve dönüşen bir moda algısı söz konusu. Bunun pazarlama ile ilgili tarafı ise endüstriyel tüketime sürekli bir yönlendirme elbette. Moda inanılmaz bir hızla değişirken, bizler de dünyanın hemen her yerine yayılmış belli başlı giyim firmalarının birbirlerine benzeyen ürünlerine sahip olmak için çılgınlar gibi alışveriş yapıyoruz.

Son yıllarda markalar (aslında başka bir pazarlama stratejisi olarak) genel algıya aykırı modellerle çalışmaya başlamış olsalar da dünya genelinde uzun yıllardır süregelen bir "standart estetik, güzellik" algısı mevcut. Kadınlara ve erkeklere de bu standartlar bir şekilde dayatılıyor. Adorno'nun da dediği gibi; bu dayatmaları reddetmekte özgürsünüz ancak reddettiğinizde topluma yabancılaşıyorsunuz ve dışlanıyorsunuz. Genç kadınlar zayıflamaya çalışırken ölümden dönüyor, genç erkekler kas yapmak için protein tozlarına başvurup sağlıklarından oluyor, sokaktaki bütün kadınların makyajları birbirine benziyor, Instagram'daki profiller giderek aynılaşıyor...

Güzelliğin veya güzelin subjektif bir tanımı olamayacağı ve kişinin algısına göre değişiklik gösterdiği bin yıllardır tartışılsa da TDK güzelliği; "Göze ve kulağa hoş gelen, hayranlık uyandıran, çirkin karşıtı" olarak tanımlıyor. Bu tanım da aslında güzelliğe karar verirken kendimizi referans almamız gerektiğini belirtiyor. Fakat dünya modasına yön veren markalardan Gucci'nin yeni modeli Armine Harutyunyan neredeyse herkes tarafından "çirkin" bulundu. Biz bunu nereden mi biliyoruz? Çünkü Gucci yeni modelini duyurduğundan beri sosyal medya adeta "yıkılıyor".

Milano Moda Haftası kapsamında Gucci'nin düzenlediği defilede podyumda yer alan Armine Harutyunyan, Ermeni bir model. 23 yaşındaki model aynı zamanda illüstratör ve grafik tasarımcısı.

Kendisi defilede en çok konuşulan model oldu çünkü yüzü geleneksel güzellik algılarına pek uymuyor. Ayrıca defileye makyajsız çıktı... Herkesin özellikle de mankenlerin birbirine bu kadar benzediği şu dönemde böyle aykırı bir tercih yapmak elbette Gucci'nin pazarlama stratejisi ancak bu yine de insanlara özellikle de gençlere güzelliğin tekdüze bir şey olmadığını, herkesin aynı güzellikte olmak durumunda olmadığını hatırlatabilir. Zira Gucci tüm dünyada kabul görmüş bir marka olarak model seçimiyle bir şey kaybetmez aksine modaya yön verdiği için güzellik algısına yön vermesi de epey mümkün.

Siz ne düşünüyorsunuz, Gucci'nin stratejisi sizce doğru mu?

Skype Çok Yakında Video Görüşmelerinde Telefon Ekranını Paylaşmanıza İzin Verecek

Microsoft, Skype kullanıcılarının aramalarında mobil ekranlarını paylaşmalarına izin vermeyi planlıyor. Böylece Skype çok yakında video görüşmelerinde Android veya iOS telefon ekranınızı paylaşmanıza izin verecek. Yeni uygulama Android ve iOS Skype […]

2

Netflix, Sinema Salonlarını Bitirebilir mi?

Serdar Altan / 05 Mart 2019

• Twitter hesabımızdan bir anket yaparak takipçilerimize "bir filmi Netflix vb. online bir platformda mı, yoksa sinemada mı izlemeyi" tercih ettiklerini sorduk. %43 "online platform", %17'lik bir kesim ise "sinema" cevabını verirken %40'lık bir kesim de bu tercihlerinin filme göre değişeceğini belirtti.
• 2017 yılında, ABD’de sinemaya katılım, 1995 yılından beri en düşük seviyesine geriledi.
• ABD'deki "Ulusal Sinema Sahipleri Birliği"nin yaptığı ankete göre, Netflix vb. online yayın platformlarında yayınlanan içerikleri çokça tüketen kişiler, sinemaya da daha sık gidiyorlar.
• Netflix vb. online yayın platformlarının yaygınlaşmaları, sinema salonlarını 4DX ve sanal gerçeklik gibi daha farklı kullanıcı deneyimleri sunmaya zorlayacaktır.
• İlgili Yazı: BBC'den Netflix'e Rakip Yeni Bir Platform Geliyor

Geçtiğimiz günlerde hala vizyonda olan Organize İşler Sazan Sarmalı filminin Netflix'te yayınlanması ve ardından Netflix'in Recep İvedik 6'nın kendi platformunda yayınlanması için 3,5 milyon euro teklif ettiği iddiaları, Netflix'in sinema salonlarının işlerine balta vurup vurmayacağına yönelik tartışmaların başlamasına neden oldu. Hatta bazım kesimler, olayı bir adım daha ileri götürüp "Netflix'in, Türk sinemasını bitirebileceğine" dair iddialar ortaya attılar. Peki, gerçekten de böyle bir ihtimal var mı? Yani Netflix vb. online yayın platformları, sinema anlayışımızı baştan aşağı değiştirecek bir etki yaratabilirler mi?

Öncelikle bu soruya daha sağlıklı bir cevap verebilmek için biraz istatistiklere göz atalım. Geçtiğimiz günlerde Twitter'da bu konuyla ilgili bir anket gerçekleştirdik ve takipçilerimize "Bir filmi Netflix vb. bir online platformda mı, yoksa sinemada mı izlemeyi tercih edersiniz?" şeklinde bir soru yönelttik. Yaklaşık olarak 1000 kişi tarafından cevaplayan bu soruyu yanıtlayanların %43'ü "online platform" seçeneğini seçerken %17'lik bir kesim ise "sinema" cevabını verdi. %40 oranındaki büyük bir kesim de "online platform ve sinema" arasındaki tercihlerinin filme göre değişeceğini belirtti.

Bir filmi Netflix vb. bir online platformda mı, yoksa sinemada mı izlemeyi tercih edersiniz?

— Pazarlamasyon (@Pazarlamasyon) 19 Şubat 2019

Netflix'in ve diğer online yayın platformlarının sinema sektörüne etkisi ile dikkat çekici bir istatistik de ABD'den geldi. Yeni Zelanda'da bulunan Auckland Üniversitesi'nin "The Big Q" isimli internet sitesinde yer alan bir yazıda paylaşılan bilgiye göre, 2017 yılında, ABD’de sinemaya gitme oranı, 1995 yılından beri en düşük seviyesine geriledi. Buna rağmen Netflix'in sinema salonlarındaki izleyici sayısını etkilemediğine yönelik araştırmalar da mevcut.

BBC'nin aktardığı bilgiye göre, ABD'de bulunan "Ulusal Sinema Sahipleri Birliği" (NATO) isimli kuruluş, bu konuyla ilgili olarak yaklaşık olarak 2000 kişinin katıldığı bir anket gerçekleştirdi. Bu anket sonucunda, Netflix vb. online yayın platformlarında yayınlanan içerikleri çokça tüketen kişilerin, sinemaya da daha sık gittikleri anlaşıldı. Tam tersi, herhangi bir online yayın platformuna abone olmayan kişiler, sinemaya da nadiren gidiyorlar. Yani her ne kadar Netflix abonesi olan ve düzenli sinema izleyicisi olan kitle aynı olsa da, bu kişiler, Netflix ve sinemayı birbirlerine alternatif olarak görmüyorlar.

Bununla birlikte Netflix her geçen gün abone sayısını hızla artırıyor. Geçen yılın dördüncü çeyreğine dair paylaşılan veriye göre, platformun dünya genelindeki abone sayısı 139 milyonu geçti ve bu, bir abonelik platformu için gerçekten çok büyük bir rakam. Genel olarak bir Netflix hesabını birden fazla kişinin kullandığını da göz önünde bulunduracak olursak, dünya genelinde düzenli olarak Netflix kullanan kişi sayısının 139 milyonun birkaç katı olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz.

Şimdilik Netflix, sinema salonlarına bir alternatif değil, sinema ve dizi severler için ekstra bir seçenek sunan bir platform konumunda. Ancak Netflix'in her geçen gün kendi orijinal filmlerinin sayısını artırması ve filmlerini kendi platformunda da yayınlamaları için (Organize İşler Sazan Sarmalı örneğinde olduğu gibi) film yapımcılarıyla anlaşması, ilerleyen dönemde bu durumun değişebileceğini gösteriyor. Peki böyle bir durumda, ne gibi unsurlar, sinema severlerin sinema salonları yerine, Netflix'te film izlemeyi tercih etmelerine neden olabilir?

Erişim Kolaylığı

Netflix'in sinema salonlarına karşı en büyük avantajı, erişim kolaylığı. Yani Netflix aboneliği bulunan herhangi bir kişi, yer ve zaman farketmeksizin, bilgisayarı, akıllı telefonu ya da tableti aracılığıyla platformda yer alan herhangi bir içeriği kolay bir şekilde izleyebiliyor. Aslında burada, online alışveriştekine benzer bir cazip gelme durumu var.

Fiyat / İçerik Sayısı Avantajı

Netflix'in fiyat / içerik sayısı konusunda da ciddi bir avantajı bulunuyor. Şu anda Netflix'in çözünürlüğü belirtilmeyen (büyük ihtimalle 480p) sahip en düşük abonelik planının ücreti 18 TL, HD çözünürlüğe sahip abonelik planının ücreti 33 TL ve full HD çözünürlüğe sahip abonelik planının ücreti ise 48 TL. Bugün birtakım aracılar vasıtasıyla satın alabildiğiniz en ucuz sinema bileti ücreti 11 TL civarında.

Yani üç sinema bileti fiyatına bir ay boyunca Netflix'te HD çözünürlükte istediğiniz filmi ya da diziyi izleyebiliyorsunuz. Bu da Netflix'in genel izleyici kitleyicisine hitap eden yerli filmlere platformunda yer vermesi durumunda, sahip olduğu fiyat avantajı nedeniyle Türkiye'deki abone sayısını ciddi anlamda artırabilir.

Netflix Harici Online Yayın Platformları

Bu yazı özelinde, ülkemizde hizmet verdiği için sürekli olarak Netflix'ten bahsettik, ancak Netflix haricinde de birçok online yayın platformu bulunuyor. Bunlar arasından en iddialı olanlarından biri, e-ticaret devi Amazon'un ülkemizde pek fazla bilinmeyen yayın platformu Amazon Prime Video.

Amazon Prime Video, Netflix'in en ciddi rakiplerinden biri olarak görünüyor. Zira yayın platformu, aynı Netflix gibi kendi orijinal içeriklerini üretiyor. Hatta Amazon, bu kapsamda "Yüzüklerin Efendisi" hikayesinin yayın haklarını satın aldı ve şu sıralarda yüksek bütçeli bir "Yüzüklerin Efendisi" dizisi yapmak için çalışıyor.

Bunun haricinde dünyanın en büyük medya ve eğlence şirketlerinden biri olan The Walt Disney Company de uzun bir süredir konuşulan ve "Disney Plus" adı verilen kendi online yayın platformunu bu yılın sonunda hizmete açmaya hazırlanıyor. Disney, Marvel Studios ve Lucasfilm gibi önemli şirketleri bünyesinde barındırıyor. Bazılarınızın bildiği gibi Marvel Studios; Spider-Man, Iron Man, Thor, Hulk ve Captain America gibi önemli süper kahramanların fikri mülkiyetlerini elinde bulunduruyor. Lucasfilm ise Star Wars ve Indiana Jones markalarının haklarını elinde bulunduruyor.

Yani bu, bu zamana kadar bütün bu markalarla ilgili çekilmiş filmlerin ve dizilerin The Walt Disney Company'nin yeni yayın platformunda yer alacağı anlamına geliyor. Hatta Netflix'te olanlar bile... Yayın hakları Disney'in elinde bulunan ve Netflix'te yer alan içerikler, iki şirket arasındaki yayın anlaşmalarının sona ermesinin ardından sadece Disney Plus'ta yer alacaklar. Hatta ilerleyen dönemde, Disney'in bu fikri mülklerle ilgili sadece Disney Plus'ta yayımlanacak diziler ve filmler yapması da son derece olası bir durum.

Sinema Salonları, Kullanıcılara Farklı Deneyimler Sunacaklar

Uzun lafın kısası bu tarz online yayın platformlarının daha da yaygınlaşması, tüketici alışkanlıklarının da zaman içerisinde ister istemez değişmesine yol açacaktır. Yani sinema sever tüketicilerin tercihlerinin yanı sıra, film üreticisi şirketlerin hamleleri de bu alandaki tüketici yöneliminde belirleyici olacaktır. Örneğin Disney önümüzdeki dönemde kendi filmlerini sadece kendi yayın platformunda yayımlama kararı alırsa -belki pek olası bir durum değil, ancak ihtimaller dahilinde-, Disney filmlerini seven bir sinema izleyicisinin bu filmleri yayın platformunda izlemekten başka çaresi kalmayacak.

Her ne kadar yakın gelecekte, online yayın platformları nedeniyle sinema salonlarının izleyicilerinin azalması olası bir durum olsa da, bu durum işletmecileri sinema severlere farklı deneyimler sunmaya zorlayacaktır. Örneğin birçok kişi tarafından bir hayli garip bulunsa da, yataklı sinema bu farklı deneyim denemelerinden biriydi. Bunun haricinde yakın gelecekte, bu değişimin bir parçası olarak çok daha fazla sinema salonunun 4DX (hareketli ve titreşimli koltukların yer aldığı ve ayrıca su, ışık efektleri, kokunun da kullanıldığı sinema deneyimi) ve sanal gerçeklik benzeri sürükleyici teknolojilere yer verdiklerine şahit olabiliriz.

SEO Analiz Araçları ile Gerçeklerle Yüzleşin

Dijital pazarlama faaliyetleri içerisinde belki de en ekonomik yatırım, “doğru” bir SEO çalışması diyebiliriz. Aslında burada “doğru” kelimesi önemli bir konu. Yapacağınız yanlış veya hile içeren çalışmalar neticede mutlaka size […]

2