İnsan, yalan söyleyen bir varlıktır. Bunu kimse inkar edemez. Ve yalan söylemenin ilk kuralı, herhalde klişelerden kaçınmaktır. Ancak perakende alışveriş yaparken hepimiz en azından bir defa da olsa bazı klişe yalanlara maruz kalmışızdır. Bazı esnafımızın küçük düşünerek müşteriyi kaçırmamak adına söylediği bu yalanlar yıllar boyunca o kadar çok kullanılmıştır ki, artık birer kalıp haline gelmişlerdir. Şimdi perakende alışverişte en sık kullanılan ve kalıplaşmış bu yalanları bir hatırlayalım.
Sana ... TL'ye Bırakırım
Evet, bu aslında sürekli kullanılan genel bir tabir. Ancak bazı esnaf abilerimiz, bu lafı bir adım daha ileri götürüp "Senden başkasına bu fiyata bırakmam." bile diyorlar. Bu cümleyi duyunca insanın aklından şu soruyu sormak geçiyor: Abicim, ben senin babanın oğlum muyum da bana böyle bir güzellik yapıyorsun?
Aynısını Ben Kendim Kullanıyorum
Satıcıların, müşteriyi ürünün kaliteli olduğuna ikna etmek için kullandığı en büyük yalanların başında gelir. İlla ki bu konuda samimi olan satıcılar da vardır, ancak bu cümlenin kullanıldığı birçok durumda bunun bir yalan olduğunu bilmek için müneccim olmaya gerek yok.
Yıkayınca Çeker / Giydikçe Esner
Herhangi bir giyim mağazasında satın almak istediğiniz bir kıyafetin size uygun bedeni değil de bir büyük veya bir küçük bedeni mevcut olduğunda, satış elemanından çok yüksek ihtimalle bu cümlelerden birisini duyabilirsiniz. Bir kıyafetin yıkayınca çekmesi mümkün olsa da, bu durumda kıyafetin yapıldığı kumaşın türü ve kıyafetin yıkanma ve kurutma şartları etkilidir. Ancak satış elemanları, o kıyafeti müşteriye satabilmek amacıyla alakalı alakasız birçok kıyafet için bu klişe yalana başvurabilmektedir.
"Yıkayınca çeker." yalanının bir başka değişik versiyonu da "Giydikçe esner." yalanıdır. Aynı "Yıkayınca çeker." klişesinde olduğu gibi, bunun da doğru payı olmakla birlikte, bunda da yukarıda belirttiğimiz şartlar büyük önem taşımaktadır ve bu cümle de asıl kullanılması gereken durumların dışında sıklıkla kullanılmaktadır.
Zararına Satıyorum / Daha Aşağısı Kurtarmaz
"Pazarlık sünnettir." derler. Herhalde bu sözden dolayı, bizim insanımız da genel olarak pazarlık yapmayı çok sever. Her ne kadar mağaza zincirleri nedeniyle kendi dükkanının sahibi olan esnafların sayısının her geçen gün azalmasından ötürü pazarlık kültürü yavaş yavaş yok olsa da, hala birçok kişi fırsatını bulduğunda pazarlık girişiminde bulunmaktan çekinmiyor. Bu tip durumlarda ise pazarlıktan hazzetmeyen esnaf abilerimizin bir savunma taktiği olarak kullandığı klasik cümleler devreye giriyor:
- "Kardeşim, inan zararına satıyoruz zaten bu malları."
- "Daha aşağısı kurtarmaz."
- "Bana gelişi bu kadar."
O Fiyata Bulursan Ben Bir Kamyon Alırım
Bazen o sırada paranızın olmaması vb. nedenlerden ötürü bir ürünü satın alamazsınız. Daha sonra ise satın almak istediğiniz o ürünü bir dükkanda görürsünüz, ancak fiyatı daha pahalıdır. Bunu dükkan sahibine söylediğinizde ise şu klişe cümleyi ya da türevlerini duyma ihtimaliniz çok yüksektir: "O fiyata bulursan ben bir kamyon alırım." Bu listede yer alan diğer klişe yalanlara nazaran, çok daha bariz bir yalandır ve son derece gereksizdir. Abicim ürünü gözümle görmüşüm zaten, neyin ısrarı bu?
Bonus: "Bunu dokuyan çocuk kör oldu."
https://www.youtube.com/watch?v=WAW9jAhBuZg