Finans dünyasının yeni ve her geçen gün etkinliğini artıran üyesi fintekler, tüm dünyada son 10 yıldır en çok yatırım yapılan alanların başında yer alıyor. Özellikle pandemi dönemindeki yoğun ilgi, 10 yılda erişilmesi beklenen noktaya birkaç yıl içinde gelinmesini sağladı. Bu yoğun ilgi, 2023 yılında normal seyrine döndü ve daha istikrarlı bir hale geldi. Ancak 2024’te tüm dünyada yeniden bir hareketliliğe tanık olduk. 2024 yılı boyunca küresel yatırımcıların dikkatini çeken fintek sektörü; özellikle ABD ve Birleşik Krallık gibi ülkelerde yapılan yatırımlarla global çapta hız kesmeden büyüdü. Şu an elimizde olan verilerine göre, ABD 7,3 milyar dolarla fintek yatırımlarının yüzde 45,6’sını elinde bulundururken, Birleşik Krallık ise 2 milyar dolarlık yatırımla dikkat çekici bir yatırım başarısı gösterdi. Türkiye’de de benzer bir manzaraya tanıklık ediyoruz. Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi koordinasyonunda hazırlanan raporda, şu anda fintek ekosisteminde 696'sı aktif olmak üzere toplamda 848 fintek şirketimiz var.
Türkiye hızlı büyümeye devam ediyor
Türkiye’de finansal teknoloji şirketlerinin 2024 yılının ilk üç çeyreğinde, yatırım tutarlarında tarihi rekorlar kırıldığı bir dönemi geride bıraktık. Sektörde bazı şirketlerin hala yatırım turlarının devam ettiği göz önüne alındığında 2024 yılını finansal teknoloji şirketlerinin toplamda 500 milyon dolara yakın yatırım ile tamamlanacağını düşünüyorum. Bu bağlamda fintek sektörü dijital dönüşüm ve teknolojik yeniliklerin etkisiyle küresel ölçekte ve Türkiye’de hızla büyümeye devam ediyor.
2025 yılında da sektörün büyümesini sürdüreceği, özellikle yapay zekâ ve regülasyon teknolojileri tabanlı yatırımların öne çıkacağını öngörüyoruz. 2025 yılının ikinci yarısında ve 2026’da fintek sektöründe çok daha büyük yatırımların, yeni unicornların ve rekor yatırım haberlerinin geleceğini öngörüyorum. Finansal teknolojilere yönelik düzenlemelerin netleşmesi ve destekleyici politikaların hayata geçirilmesiyle sektöre olan güven daha da artacaktır.
Kamunun da gündeminde fintekler var
Sektörümüzü desteklemek adına da kamu tarafında ciddi bir çalışma olduğunu biliyoruz, birçok projeyi birlikte yürütüyoruz. Kısa bir süre önce açıklanan 2025 yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’nda fintek sektörüne özel bir önem atfediliyor. Bunların başında yazılım alanında çalışacak nitelikli insan kaynağı yetiştirilmesi amacıyla finansal teknolojiler uzmanlık sertifikası programı hayata geçirilecek.
Yerli finansal teknolojilerin gelişiminin desteklenmesine yönelik İstanbul Finans ve Teknoloji Üssü kurulacak. Finteklerin teknoloji tedariki için destek programı uygulanmasının yanı sıra fintek yatırım fonlarında kamu yatırımlarının payının artırılmasına ve dijital Türk lirasının geliştirilerek kullanıma sunulmasına yönelik çalışmalar yürütülecek. Bu süreçte, ikinci faz çalışmaları kapsamında dijital para sistemi, dijital kimlik entegrasyonu, mobil uygulamalar, servis katman uygulamaları, çevrim dışı ödemeler, programlanabilir ödemeler, birlikte çalışabilirlik çözümleri, izleme ve yönetim ortamları, veri yönetimi ve siber güvenlik konularında araştırma geliştirme ve test faaliyetlerinin hayata geçirilmesi planlanıyor.
2025’te üreten yapay zekâ ve kuantumu konuşacağız
Finans dünyasında teknolojiyle birlikte trendler de hızlı bir şekilde değişiyor. 2025 yılında yapay zekânın çok daha işlevsel bir hale geleceğini düşünüyorum. Çünkü şirketlerin hemen hepsinin en büyük sorunu verimlilik. Veri girişi, veri işleme, mutabakat, uyumluluk ve dolandırıcılık tespiti gibi günlük görevler otomatikleşerek rutin hale gelecek. Yapay zekâ olgunluğuna ulaşmış bankalar ve diğer finansal hizmet kuruluşları, tamamen otonom karar alma ve gerçek zamanlı risk değerlendirmesi içeren daha gelişmiş dağıtımlara yönelecek.
Finans dünyasına şekil verecek bir diğer trend ise üretken finansal planlama ve danışmanlık olacak. Tasarrufları farklı enstrümanlarda değerlendirme eğilimi artıkça insanlar da çok daha fazla danışmanlığa ihtiyaç duyuyor. Üretken yapay zekâ temelli yeni danışmanlık hizmetlerinin sayısı artacak, sanal finansal danışmanlar özellikle bireysel gereksinimlerine göre uyarlanacak.
Bir diğer popüler konu ise merkez bankalarının dijital paraları olacak. Türkiye’nin de içinde bulunduğu birçok ülke, bu konuda test aşamalarını bitirmek üzere. CBDC’ler var olan finansal ekosistemi de büyüten bir etkiye sahip, bu nedenle yeni dikey alanlar ve şirketler de görebiliriz.
Bence en önemli konu, “kuantum finans.” Belirli hesaplama işlemlerinin milyonlarca kat daha hızlı gerçekleştirilmesini sağlamak için kuantum bilgisayarların dolaşıklık ve üst üste binme gibi garip yeteneklerinden yararlanmayı içeriyor. Risk analizi, dolandırıcılık tespiti, otomatik ticaret, kredi puanlaması, siber güvenlik ve geleceğe yönelik şifrelemenin geliştirilmesi gibi geniş bir kullanım alanı var. Finans dünyası kuantumla bu yıl çok daha fazla ilgilenecek.