Popüler Otomobil Markalarının İlk Modelleri – 1
İnsan hayatını düşündüğümüzde, sizce de her şey bir ilkle başlamaz mı? Gözümüzü dünyaya açtığımız ilk an, kendi başımıza atabildiğimiz ilk adım, ağızdan çıkan ilk sözcük, okulun ilk günü, iş hayatındaki ilk mesai ve dahası… Örnekleri elbette dilediğimizce çoğaltabiliriz. Sonradan rutin hâle gelen şeyleri hafızamıza kaydedemeyiz ama ilk yaptığımız ânı çoğu zaman unutmayız ya da çevremizdekiler daima hatırlar. Yaşamın geri kalanında da bu böyledir. Archimedes’İn “Evreka!” diye bağırıp sokağa çırılçıplak fırladığını asırlar sonra hâlâ biliyorsak, bu onu suyun kaldırma kuvvetini ilk bulan kişi olmasının getirdiği heyecanındandır. Emin olun ki markalar için de durum böyle, hele dünyanın dört bir yanında yolları aşındıran otomobilleri üreten markalar için başarıya giden bu ilk basamak tarihi bir önem taşır. Öyleyse gelin, bazı otomobil markalarının ürettiği ilk modellere kısaca bakalım.
Mercedes-Benz
Daimler Motoren Gesellschaft ile birleşip de Mercedes-Benz ortaya çıkmadan önce, Benz&Cie adlı şirketinde çalışmalarını sürdüren Karl Benz, tarihe geçeceğini tahmin ediyor muydu bilemeyiz. Fakat 1885’te son vidayı da sıktığında artık dünyanın ilk benzinle çalışan otomobilinin mucidi unvanını aldı. Benz, ertesi yıl, yani 1886’da ise otomobilin patentini alarak tarih yazdığını tescilledi.
Audi
Artık Volkswagen Ailesi’nin bir parçası olsa da o her şeyden önce bir Bavyeralı. Kökü 1899 yılına, August Horsche’a dek uzanan markanın macerası, aslında tıpkı Steve Jobs’un ilk Apple macerasında olduğu gibi Horsche’un ortaklarıyla anlaşmazlığa düşmesi sonucu ortağı olduğu şirketten kovulmasıyla başladı. Birçok farklı şirketle yapılan ortaklıklar ve bunun sonucunda farklı isimler altında üretilen prototip ve modellerden sonra Audi markası altında piyasaya çıkan ilk model Audi 72 oldu.
BMW
Bir Bavyeralı daha! “The Ultimate Driving Machine” (En Gelişmiş Sürüş Makinası) mottosuyla, teknolojik gelişime ne denli önem verdiğini gösteren BMW, 1913 yılında doğdu. Karl Friedrich Rapp’ın Münih’te kurduğu şirketin markasıyla çıkan ilk model, 1929 yılı doğumlu BMW 3/15 oldu.
Chevrolet
“Amerikan rüyası” kavramının bayraktarlarından olan Chevrolet, nâmı diğer “Chevy”, 1911 yılında Louis Chevrolet tarafından kuruldu. 1918‘de %54.6 oranındaki hissesini General Motors’un aldığı Chevrolet’nin ilk modeli C Classic Six adını taşıyordu.
Citroen
Yaratıcılığı ve teknik bilgiyi birleştirdiğini o meşhur Fransız gırtlak telaffuzuyla “Créative technologie” ifadesiyle gösteren Citroen, 1919 yılında André Citroën tarafından dünyaya getirildi. Mösyö Citroen, dişli takımı üretmek amacıyla kurduğu şirketin bir gün dünyanın dört bir yanındaki yolları aşan otomobilleri üreten bir marka olacağını tahmin etmemişti. Markanın dünyaya “Merhaba” dediği ilk model ise 1919’da çıkan Type A oldu.
Ferrari
Zenginliğin timsali, paranın gücü, ayrıcalığın göstergesi… Nasıl tanımlarsanız tanımlayın ama şurası bir gerçek ki Ferrari, sahip olunsun ya da olunmasın bir yaşam biçimi ve bir hayat görüşü. Hız tutkunu Enzo Ferrari’nin fırtınalı yaşamının en büyük sonucu olan markanın ilk modeline 125 S adı verilmişti.
Fiat
Orta direk Türk toplumunu düşündüğümüzde, performanstan çok fiyatı daha fazla önemseyen ülkemizde en popüler otomobil markalarından biri olan Fiat, kurduğu ortaklıklar ve yan şirketleriyle birlikte ele alındığında günümüzde İtalya’nın en büyük, dünyanın ise sayılı araba üreticilerinden biri durumunda. Torino merkezli firmadan Fiat markası altında çıkan ilk model, 1899 yılında yollara düşen Fiat 4 HP olmuştu.
Ford
Yaratıcı Türk sürücü profilinin “Alırsın Ford, olursun lord.” diyerek bir başka sempati duyduğu Ford markasını unutmak olmaz. Henry Ford’un Michigan’da, 12 ortağıyla birlikte sadece 28 bin dolarlık sermayeyle 1903 yılında kurduğu şirket, özellikle üretim kapasitesiyle hızla büyüdü ve günümüze kadar geldi. Ford’un küresel bir marka olma başarısına varan merdivendeki ilk basamak ise Model A oldu. Henry Ford, 1928 yılında ürettiği bu arabayla, Karl Benz’in ürettiği ilk benzinli otomobilden sonra, orta sınıfın alım gücüne uygun yeni bir otomobil elde etmeyi amaçlamıştı.
Honda
Söylendiği gibi gerçekten de “Hayat onda” mı bilinmez ama Honda marka otomobiller, Japon mühendisliğinin dünya vitrini sayılıyor. İki atom bombasıyla yerle bir olmuş ülkesinde savaş sonrasındaki ekonomik bunalım dönemine rağmen, girişimcilik ruhuna güvenerek 1948’de Honda’yı kuran Soichiro Honda’nın şirketi, motosikletten sonra 1964’te seri otomobil üretimine de başladı. İlk model olma şerefine nail olan ise T500 adlı modeldi.
Hyundai
Uzakdoğu’dan bahsetmişken Güney Kore’yi ve onun Samsung ile birlikte en büyük küresel şirketlerinden biri olan Hyundai’yi de atlamayalım. Bugün otomobilin yanı sıra lojistik, iklimlendirme, motosiklet vb. pek çok farklı alanda faaliyet gösteren şirket, 1967 yılında Güney Kore’nin Ulsan kentinde kuruldu. Otomobil üretimine Hyundai Motors (HMC) adıyla başlayan şirketin yolculuğu, İngiltere’den getirdiği Ford Cortina model araçların montajıyla başladı. Tasarımda İtalyan, kullanılan teknolojide Japon şirketlerinden destek alınsa da Hyundai markalı ilk model 1975’te ortaya çıkan Pony oldu.
Volkswagen
Nazi Almanyası korku imparatorluğunun başındaki ırkçı diktatör Adolf Hitler’in, her Alman ailenin otomobil alabilmesi hayalini gerçekleştirmek için orta ve alt sınıf Alman halkına hitap edecek bir üretici gerekiyordu. Sonunda Porsche firması (evet şu bildiğimiz Porsche) bu görevi, hem kullanışlı hem de ekonomik bir otomobil üretme amacıyla üstlendi. 1938 yılında son hâline kavuşan “beetle” (böcek) modeli, bizde ise “kaplumbağa” lakabıyla oldukça popüler oldu. Volkswagen bugün, bünyesindeki Audi, Bentley, Bugatti, Lamborghini, Seat, Skoda ve daha pek çok farklı segmente yönelik araç üreten markalar sayesinde dünyanın en büyük otomotiv gruplarından biri olsa da popülerliğini hâlâ koruyan bu modelin tutkunlarının kurduğu kulüpler bile var.
Adidas, Neden Reebok’ı Satmak İstiyor?
Geçtiğimiz hafta Pazarlamasyon tarafından haberi yapılan ve önemli bir gelişme olan “Adidas’ın Reebok’ı satma niyeti” haberini bu yazıda biraz daha derinleştirmek istiyorum. Markaların geçmişi ve kuruluşunu anlatan hikayeler aslında markaların […]
0 
Reader Interactions
Bir cevap yazın
Gökyüzünde Tarih Yazan Türk Hava Yolları’nın Kuruluşu
Arka arkaya altı kez Avrupa'nın en iyi hava yolu seçilen, dünyanın en büyük hava yolları arasında yer alan ve 120'den fazla ülkeye uçan Star Alliance üyesi, Türkiye'nin ulusal bayrak taşıyıcısı Türk Hava Yolları'nın 1933'te başlayan hikayesine hep birlikte göz atalım.
20 Mayıs 1933 tarihinde 2186 sayılı kanunla kurulan Milli Savunma Bakanlığına bağlı "Devlet Hava Yolları İşletmesi"nin ilk bütçesi sadece 180 bin TL’ydi. Türkiye’nin ilk havacılarından Fesa Evrensev’in genel müdür olduğu bu dönemde şirketin filosunda yalnızca 5 uçak bulunuyordu ve çalışan sayısı 30'dan azdı.
İlk yurt dışı uçuşunu 1947'de Atina'ya gerçekleştirdikten sonra 1951'de filosundaki uçak sayısını 33'e çıkardı ve Beyrut, Kahire, Kıbrıs gibi yeni noktalara uçmaya başladı. 1953 yılında İstanbul Yeşilköy Havalimanı (bugünkü adıyla Atatürk Havalimanı) açıldı. 1955'te ise Devlet Hava Yolları İşletmesi, Türk Hava Yolları ismini aldı. 1957 yılı itibariyle Türk Hava Yolları filosunda 19 adet DC-3 ve 7 adet yolcu uçağı, 2 adet kargo uçağı olmak üzere toplam 28 adet uçak bulunuyordu. Taşınan yolcu sayısı 1956 yılına göre iki kat artarak 394 bine ulaştı.
Türk Hava Yolları, 1959 yılında Mesut Manioğlu’nun yaban kazından ilham alarak çizdiği logosunu bugün hala göklerde taşıyor. 1961’de kaptan pilotlar Zihni Barın ve Nurettin Gürün, 30 saatlik uçuşla Atlas Okyanusu'nu geçti ve iki F-27 uçağını Amerika Birleşik Devletleri'nden Türkiye'ye getirdi. 1973’te ise THY, Avrupa’nın ilk McDonnell Douglas DC-10 uçağını filosuna kattı.
1982 yılına gelindiğinde, Türk Hava Yolları 27 uçak, 3 bin 909 koltuk ve 5 bin 735 personel sayısıyla 4 kıtada hizmet veren uluslararası bir hava yolu kuruluşu oldu. 1998'de internet sitesini açtı. 2000 yılında Miles&Smiles programını hizmete sundu. 2003 yılında e-bilet ve online check-in uygulamalarını hayata geçirdi. 2008’de dünyanın en büyük hava yolu ittifakı Star Alliance’ın üyesi oldu.
Müşteri memnuniyetine önem veren THY, koltuklarından yemeklerine, bilet satın alımlarından uçak içi eğlenceye kadar bütün hizmetlerinde son teknolojiyi kullanarak uçuşlarında konfor sağladı. Dünyaca ünlü futbolcu Messi, basketbolcu Kobe Bryant, Oscar ödüllü oyuncu Morgan Freeman gibi yıldızlarla çektiği reklam filmleri çok konuşuldu.
2016 yılında vizyona giren DC filmi Batman v Superman'e sponsor olarak Hollywood dünyasında da kendini gösterdi. Bugün 360 uçaklık filosuyla 120'den fazla ülkeye uçan Türk Hava Yolları, Türkiye'nin ulusal bayrak taşıyıcısı unvanıyla gökyüzünde ilklere imza atmaya devam ediyor.
Türkiye’nin İlk Göz Ağrısı Devrim Arabaları’nın Hikayesi
“Otomotiv endüstrisi söz konusu olduğunda, modern bir ülke kendi ulaşım araçlarını üretmelidir. Günümüz dünyasında ulaşım araçları ekonomide önemli bir yer tutmaktadır. Kendi ulaşım araçlarımızı üretmeliyiz, kendi araçlarımızla taşınmalıyız. İlk olarak, […]
0
Türkiye’de Sanayileşmenin Öncüsü: Koç Holding’in Kuruluş Hikayesi
Bu kez ardı ardına yaptığı yatırımlarla Türkiye'nin sanayileşme sürecine büyük katkıları bulunan ve birçok ilke imza atan Koç Holding'in ve kurucusu Vehbi Koç'un hikayesine bir göz atalım.
Vehbi Koç, 1901 yılında Ankara'nın Keçiören ilçesinde doğdu. Ankara İdadisi'nde eğitimini tamamladıktan sonra babasının açtığı bakkal dükkanıyla genç yaşta ticarete atıldı. Cumhuriyet kurulduktan ve ticari hayata yeni düzenlemeler getirildikten sonra, 1926 yılında Vehbi Koç bakkal dükkanını Koçzade Ahmet Vehbi adıyla Ankara Ticaret Odası'na kaydettirdi. Bu tarih Koç Holding'in de kuruluşu olarak kabul ediliyor.
Ankara başkent olduktan sonra hızla gelişmeye başladı. Vehbi Koç da işlerini inşaat malzemesi ve hırdavat alanlarını kapsayacak şekilde genişletti. Çankırı'da Koç Han'ı inşa ettirerek işlerini oraya taşıdı. Daha sonra Ford ve Standart Oil gibi yabancı şirketlerin Türkiye temsilciliklerini aldı. Artık işleri İstanbul'a doğru genişletmek isteyen Vehbi Koç, Haliç Sütlüce'de Hovagimyan kardeşlerin kurduğu boru fabrikasına ortak oldu.
Bu şirket battıktan sonra, 1938 yılında çalışanlarını kara ortak eden ilk Türk şirketi olan Koç Ticaret A.Ş. kuruldu. Bu dönemde yabancı temsilcilikler alındı ve ABD'deki ilk Türk şirketi Ram Commercial Corporation kuruldu. 1948'de General Electric iş birliğiyle Koç Topluluğu'nun ilk endüstriyel girişimi olan ampul fabrikası kuruldu. 1950'li ve 1960'lı yıllarda sanayi girişimlerine ağırlık veren Koç, Türkiye'de ilk otomobil, ilk traktör, ilk buzdolabı, ilk çamaşır makinesi, ilk tüplü LPG gibi pek çok ürün üretti. 1954'te Türk Traktör ve Türk Demir Döküm Fabrikası, 1955'te Arçelik açıldı. Yine bu dönemde Fiat ile Tofaş ortaklığı kuruldu ve Ford-Otosan iş birliği başladı.
Tüm operasyonları tek bir merkezden yönetebilmek adına 1963'te Türkiye'nin ilk holdingi Koç Holding kuruldu. Vehbi Koç, 1984'te Yönetim Kurulu Başkanlığı'nı oğlu Rahmi M. Koç'a devretti. Rahmi Koç ise 2003'te görevini oğlu Mustafa V. Koç'a devretti. Yıllar içinde çeşitli kuruluşlarını halka açan Koç Topluluğu'nun 15 şirketinin hisseleri bugün halka açık olarak borsada işlem görüyor. Günümüzde Türkiye'nin en büyük on sanayi kuruluşunun arasında Koç Topluluğu'nun sahibi olduğu Tüpraş, Ford, Arçelik, Tofaş ve Aygaz bulunuyor.
Cumhuriyet değerlerini benimseyen ve sanayileşme sürecinde Türkiye ekonomisine büyük katkıları bulunan Vehbi Koç, eğitime verdiği önemle de biliniyordu. Zaman içerisinde açtığı Vehbi Koç Öğrenci Yurdu, ODTÜ Vehbi Koç Öğrenci Yurdu, Türk Eğitim Vakfı gibi kurumlarla eğitime destek sağladı. 1996 yılında aramızdan ayrıldı.
2013’te Google, Neredeyse Tesla’yı Satın Alıyordu
Özellikle son birkaç yıldır elektrikli araç üreticisi Tesla, otomotiv sektörünün yükselen yıldızı konumunda. Ancak Tesla için işler hep bu kadar iyi gitmiyordu. Öyle ki, 2013 yılında şirket iflasın eşiğine gelmişti […]
0
KFC Japonya, Bir Noel Yalanıyla Nasıl İflastan Kurtarıldı?
Noel'de KFC yemeyi bir Japon geleneği haline getiren mağaza müdürü Takeshi Okawara, bu uygulamanın bir yalan üzerine kurulu olduğunu açıkladı. Yıllar önce başlattığı bu uygulama bir yalan olsa da KFC Japonya'yı iflastan kurtardı.
Japonya'daki ilk KFC 1970'te açıldı. Mağaza müdürü Takeshi Okawara, satışları artırmak için epey mücadele etti. Okawara, çok az parası olduğunu ve zaman zaman mağazanın arkasındaki un çuvallarının üzerinde uyuduğunu söyledi.
O zamanlar Noel, nüfusun %2'sinden daha azının Hristiyan olduğu Japonya'da önemli bir olay değildi. Bununla birlikte, yakınlardaki okulda çalışan bir rahibe, Okawara'nın bir Noel partisinde KFC tavuğu servis edip edemeyeceğini sordu. Okawara bu teklifi kabul etti ve Noel Baba kılığına girdi, hatta sınıfta bir kova kızarmış tavukla dans etti.
Parti başarılı geçti ve kısa süre sonra başka bir anaokulu daha KFC temalı bir Noel partisi istedi. Okawara bu fikirle devam etmeye karar verdi, KFC mağazalarının dışındaki Albay Sanders heykellerine Noel Baba kostümleri giydirdi ve hindili Noel yemeğinin yerine kızarmış tavuk pazarladı.
KFC'nin Noel ruhu kısa sürede yayıldı. Ulusal yayın kuruluşu NHK, Okawara'ya kızarmış tavuğun yaygın bir Batı Noel geleneği olup olmadığını sordu. Okawara ise evet cevabını vererek yalan söyledi. "İnsanların tavuk yemediğini, hindi yediğini biliyordum. Ama evet dedim. Bu bir yalandı. Bundan hala pişmanlık duyuyorum, fakat insanlar bunu seviyor."
KFC Japonya'ya göre ise Okawara'nın hikayesi pek doğru değil. Ana şirket Yum Brands'a göre, yabancı bir ziyaretçi KFC'nin Noel'de hindi yerine tavuk satmaya başlamasını önerdi. Çıkış noktası ne olursa olsun, Okawara'nın KFC ile Noel'i birbirine bağlama kararı, fast food zincirini iflas etmekten kurtardı ve büyük bir başarıya götürdü; aynı zamanda yeni bir geleneğin ortaya çıkmasına yol açtı. KFC'nin Noel pazarlaması 1974'te ulusal hale geldi ve Okawara, KFC Japonya'yı yönetmeye devam etti.
Vefa’nın Yalnızca Bir Semt Adı Olmamasının Hikayesi: Vefa Bozacısı
Bu kez yine 19. yüzyıldan günümüze uzanan yerli bir markanın kuruluş hikayesine göz atacağız. Eski İstanbul’un mihenk taşı, Vefa semtinin tamlayanı: Vefa Bozacısı. Boza, İstanbul’da zaten tüketilen bir içecek olsa […]
0
