Popüler Otomobil Markalarının İlk Modelleri – 1
İnsan hayatını düşündüğümüzde, sizce de her şey bir ilkle başlamaz mı? Gözümüzü dünyaya açtığımız ilk an, kendi başımıza atabildiğimiz ilk adım, ağızdan çıkan ilk sözcük, okulun ilk günü, iş hayatındaki ilk mesai ve dahası… Örnekleri elbette dilediğimizce çoğaltabiliriz. Sonradan rutin hâle gelen şeyleri hafızamıza kaydedemeyiz ama ilk yaptığımız ânı çoğu zaman unutmayız ya da çevremizdekiler daima hatırlar. Yaşamın geri kalanında da bu böyledir. Archimedes’İn “Evreka!” diye bağırıp sokağa çırılçıplak fırladığını asırlar sonra hâlâ biliyorsak, bu onu suyun kaldırma kuvvetini ilk bulan kişi olmasının getirdiği heyecanındandır. Emin olun ki markalar için de durum böyle, hele dünyanın dört bir yanında yolları aşındıran otomobilleri üreten markalar için başarıya giden bu ilk basamak tarihi bir önem taşır. Öyleyse gelin, bazı otomobil markalarının ürettiği ilk modellere kısaca bakalım.
Mercedes-Benz
Daimler Motoren Gesellschaft ile birleşip de Mercedes-Benz ortaya çıkmadan önce, Benz&Cie adlı şirketinde çalışmalarını sürdüren Karl Benz, tarihe geçeceğini tahmin ediyor muydu bilemeyiz. Fakat 1885’te son vidayı da sıktığında artık dünyanın ilk benzinle çalışan otomobilinin mucidi unvanını aldı. Benz, ertesi yıl, yani 1886’da ise otomobilin patentini alarak tarih yazdığını tescilledi.
Audi
Artık Volkswagen Ailesi’nin bir parçası olsa da o her şeyden önce bir Bavyeralı. Kökü 1899 yılına, August Horsche’a dek uzanan markanın macerası, aslında tıpkı Steve Jobs’un ilk Apple macerasında olduğu gibi Horsche’un ortaklarıyla anlaşmazlığa düşmesi sonucu ortağı olduğu şirketten kovulmasıyla başladı. Birçok farklı şirketle yapılan ortaklıklar ve bunun sonucunda farklı isimler altında üretilen prototip ve modellerden sonra Audi markası altında piyasaya çıkan ilk model Audi 72 oldu.
BMW
Bir Bavyeralı daha! “The Ultimate Driving Machine” (En Gelişmiş Sürüş Makinası) mottosuyla, teknolojik gelişime ne denli önem verdiğini gösteren BMW, 1913 yılında doğdu. Karl Friedrich Rapp’ın Münih’te kurduğu şirketin markasıyla çıkan ilk model, 1929 yılı doğumlu BMW 3/15 oldu.
Chevrolet
“Amerikan rüyası” kavramının bayraktarlarından olan Chevrolet, nâmı diğer “Chevy”, 1911 yılında Louis Chevrolet tarafından kuruldu. 1918‘de %54.6 oranındaki hissesini General Motors’un aldığı Chevrolet’nin ilk modeli C Classic Six adını taşıyordu.
Citroen
Yaratıcılığı ve teknik bilgiyi birleştirdiğini o meşhur Fransız gırtlak telaffuzuyla “Créative technologie” ifadesiyle gösteren Citroen, 1919 yılında André Citroën tarafından dünyaya getirildi. Mösyö Citroen, dişli takımı üretmek amacıyla kurduğu şirketin bir gün dünyanın dört bir yanındaki yolları aşan otomobilleri üreten bir marka olacağını tahmin etmemişti. Markanın dünyaya “Merhaba” dediği ilk model ise 1919’da çıkan Type A oldu.
Ferrari
Zenginliğin timsali, paranın gücü, ayrıcalığın göstergesi… Nasıl tanımlarsanız tanımlayın ama şurası bir gerçek ki Ferrari, sahip olunsun ya da olunmasın bir yaşam biçimi ve bir hayat görüşü. Hız tutkunu Enzo Ferrari’nin fırtınalı yaşamının en büyük sonucu olan markanın ilk modeline 125 S adı verilmişti.
Fiat
Orta direk Türk toplumunu düşündüğümüzde, performanstan çok fiyatı daha fazla önemseyen ülkemizde en popüler otomobil markalarından biri olan Fiat, kurduğu ortaklıklar ve yan şirketleriyle birlikte ele alındığında günümüzde İtalya’nın en büyük, dünyanın ise sayılı araba üreticilerinden biri durumunda. Torino merkezli firmadan Fiat markası altında çıkan ilk model, 1899 yılında yollara düşen Fiat 4 HP olmuştu.
Ford
Yaratıcı Türk sürücü profilinin “Alırsın Ford, olursun lord.” diyerek bir başka sempati duyduğu Ford markasını unutmak olmaz. Henry Ford’un Michigan’da, 12 ortağıyla birlikte sadece 28 bin dolarlık sermayeyle 1903 yılında kurduğu şirket, özellikle üretim kapasitesiyle hızla büyüdü ve günümüze kadar geldi. Ford’un küresel bir marka olma başarısına varan merdivendeki ilk basamak ise Model A oldu. Henry Ford, 1928 yılında ürettiği bu arabayla, Karl Benz’in ürettiği ilk benzinli otomobilden sonra, orta sınıfın alım gücüne uygun yeni bir otomobil elde etmeyi amaçlamıştı.
Honda
Söylendiği gibi gerçekten de “Hayat onda” mı bilinmez ama Honda marka otomobiller, Japon mühendisliğinin dünya vitrini sayılıyor. İki atom bombasıyla yerle bir olmuş ülkesinde savaş sonrasındaki ekonomik bunalım dönemine rağmen, girişimcilik ruhuna güvenerek 1948’de Honda’yı kuran Soichiro Honda’nın şirketi, motosikletten sonra 1964’te seri otomobil üretimine de başladı. İlk model olma şerefine nail olan ise T500 adlı modeldi.
Hyundai
Uzakdoğu’dan bahsetmişken Güney Kore’yi ve onun Samsung ile birlikte en büyük küresel şirketlerinden biri olan Hyundai’yi de atlamayalım. Bugün otomobilin yanı sıra lojistik, iklimlendirme, motosiklet vb. pek çok farklı alanda faaliyet gösteren şirket, 1967 yılında Güney Kore’nin Ulsan kentinde kuruldu. Otomobil üretimine Hyundai Motors (HMC) adıyla başlayan şirketin yolculuğu, İngiltere’den getirdiği Ford Cortina model araçların montajıyla başladı. Tasarımda İtalyan, kullanılan teknolojide Japon şirketlerinden destek alınsa da Hyundai markalı ilk model 1975’te ortaya çıkan Pony oldu.
Volkswagen
Nazi Almanyası korku imparatorluğunun başındaki ırkçı diktatör Adolf Hitler’in, her Alman ailenin otomobil alabilmesi hayalini gerçekleştirmek için orta ve alt sınıf Alman halkına hitap edecek bir üretici gerekiyordu. Sonunda Porsche firması (evet şu bildiğimiz Porsche) bu görevi, hem kullanışlı hem de ekonomik bir otomobil üretme amacıyla üstlendi. 1938 yılında son hâline kavuşan “beetle” (böcek) modeli, bizde ise “kaplumbağa” lakabıyla oldukça popüler oldu. Volkswagen bugün, bünyesindeki Audi, Bentley, Bugatti, Lamborghini, Seat, Skoda ve daha pek çok farklı segmente yönelik araç üreten markalar sayesinde dünyanın en büyük otomotiv gruplarından biri olsa da popülerliğini hâlâ koruyan bu modelin tutkunlarının kurduğu kulüpler bile var.
Covid-19, Corona Biranın Marka Değeri İçin Bir Tehdit Mi?
Tarihi 1925 yılına uzanan ve Meksika’nın bayrak taşıyıcı markalarından olan Corona bira, kendisi ile aynı ismi taşıyan virüs nedeniyle sıkıntılı günler geçiriyor. Bu yazıda markanın tarihini kısaca inceleyip, marka için […]
0 
Reader Interactions
Bir cevap yazın
Türkiye’nin İsmi Bile Değişmeden Bugünlere Gelen En Eski Markaları
Daha önce sizlerle paylaştığımız Türkiye’nin Nostalji Kokan Kolonya Markaları ve Türkiye’nin Efsaneleşmiş Gazoz Markaları yazılarımıza ek olarak, ismini koruyarak en az bir asırı bu topraklarda atlatan köklü en eski markalarımızdan bahsetmek istedik.
Osmanlı'nın yıkılışı ve yerine Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulması, ülkenin kökten değişimi, markaların ve dönem şirketlerinin çok büyük bir kısmının doğal olarak kapanmasına yol açmıştı. Ancak bir elin parmağını geçmese de ayakta kalan ve asırlara meydan okuyarak bugün hala daha yolculuklarına devam eden markalarımız da mevcut. Daha önce sizlerle liste halinde paylaştığımız markaların bazılarını şimdi kuruluş hikayeleri ile birlikte sizlerle paylaşacağız.
Hacı Bekir Lokumları, 1777
En eski markalar denince akla ilk gelenlerden birisi elbette en çok lokumlarıyla tanınan Hacı Bekir markası. Hacı Bekir Lokumları 1777'den bugüne tüm dünyaya Türk lokumunu tanıtmaya devam ediyor.
Kastamonu'nun Araç ilçesinden İstanbul'a gelerek 1777 yılında Bahçekapı Semti’nde açtığı küçük şekerci dükkanında, lokum, akide vb. şekerlemeleri bizzat imal edip satmaya başlayan ve daha sonra 1817-1820 yılları arasında hac görevini yerine getirmesiyle Hacı Bekir olarak anılacak olan, Şekerci Hacı Bekir Efendi, bugün dört farklı asır ve beş kıtanın damaklarında dolaşan bir maziye sahip.
Bizzat kendi eliyle yaptığı imalat ve hassas çalışmalarıyla Türk şekerleme ve lokum çeşitlerini geliştiren Hacı Bekir Efendi, bundan başka, sallama kazanlarda yapılan badem şekeri, haşlanmış bademlerin soyulup havanlarda dövülerek şeker ve şeker şerbeti ile yoğrulup, şekillendirilen çeşitli badem ezmeleri ile günümüze kadar ulaşan efsanevi ilgi ve şöhreti kazandı.
Hacı Bekir Efendi'nin akide ve lokumlarının ünü Osmanlı Sarayına ulaşınca, modern Osmanlı'nın kurucusu yenilikçi Padişah II. Mahmud tarafından Nişan-ı Ali Osmani'nin 1. Rütbe Nişanı ile sarayın Şekercibaşı’lığına layık görüldü ve sarayın şekerlemeleri Hacı Bekir Efendi imalathanesinden alınmaya başlandı.
Ailenin dördüncü ve beşinci nesil üyeleri yönetimindeki firma yaklaşık iki buçuk yüz yıldır gelen bilgi birikimine her geçen gün yenilerini de ekleyerek dünyanın en lezzetli ve kaliteli şekerlemelerini yaratmaya devam ediyor.
Kurukahveci Mehmet Efendi, 1871
Mısır Çarşısı'nı mis gibi taze çekilmiş kahve kokutan o küçük dükkan... Elbette Kurukahveci Mehmet Efendi'den bahsediyoruz. Eminönü'ne gidip, o kokuyu duyup da oradan Türk kahvesi almamak pek de mümkün değil.
1871 yılından bu yana, kahve üretimine bir sanat gibi yaklaşan Kurukahveci Mehmet Efendi; bu zanaatı beraberindeki ustalık, bilgi, tecrübe ve inceliklerle babadan oğula ustadan çırağa aktarmaya devam ediyor.
Türklerin dünyaya armağan ettiği Türk Kahvesini, gelecek nesillerle de buluşturma bilincini taşıyan firma, kahveseverlere her yudumda aynı kalite ve keyfi ulaştırmayı amaçlıyor.
Vefa Bozacısı, 1876
1870 yılında Arnavutluk Prizren'den İstanbul'a gelen Hacı Sadık Bey, o yıllarda bozanın sulu kıvamlı, esmer renkli ve ekşi lezzetli biçimde, şehir halkından 200’e varan esnaf tarafından yapılıp satıldığını görür. O dönemde farklı bir yöntem dener ve bugünkü haliyle yani koyu kıvamlı, açık sarı renkli henüz yeni mayalanma kabarcıklarının oluştuğu andaki çok hafif ekşimsi lezzeti, bu markanın ilk imzası olur.
Zamanın saraylı, aristokrat aileleri ile bürokratlarının oturduğu İstanbul'un en mutena semtlerinden biri olan Vefa'da, 1876 yılının Eylül ayında boza ürününün dünyadaki ilk resmi ticarethanesini açar. Vefa semtinde açılan bozacının adı “Vefa Bozacısı” olarak belirlenir ve bu ata içeceği ürüne hem bir standart getirilir hem de bir meslek haline gelerek nesiller boyu devamlılığı sağlanır. Hacı Sadık Bey, çok fazla ilgi gören bu özel Türk içeceğinin kıvam ve lezzetini koruyabilmek için yıllar boyu bizzat kendisi üretir. Daha sonraki yıllarda, oğlu İsmail Hakkı Vefa'yı da yanına alarak Vefa Bozacısı üretimine beraber devam ederler.
Hacı Sadık Bey’le başlayan, bugün de 4. nesil aile fertleriyle devam eden boza üretimi, Türk standartları ve geleneksel damak tadı korunarak devam etmektedir.
Komili, 1878
Komili'nin öyküsü 1878 yılında Midilli Adası'nda başladı. O yıllarda Ada, Osmanlı toprağıdır. Komi'li Hasan, Midilli Adası'nda sabun ve zeytinyağı üreterek geçimini sağlamaktadır. Aile, Lozan Antlaşması'ndan sonra mübadele gereği Ayvalık'a göç eder ve Komili markasının öyküsü burada devam eder.
Marka kavramının daha söz konusu bile olmadığı bu yıllarda, Hasan Komili "kalitesiz ürünle alıcıyı bir kez, kendini ebediyen kandırırsın" diyerek yola çıkmış ve kuşaklar boyu sürecek Komili markasının tohumlarını atmıştır. Bir markanın zeytin ağacı gibi gerekli zamanlarda budanabilirse ölümsüz olacağı inanışıyla hep zamanın ilerisinde hareket edilmiş, markanın yenilikçi ve kaliteli duruşundan hiç vazgeçilmemiştir.
Asri Turşucu, 1913
Adile Naşit ve Münir Özkul’un, ‘Neşeli Günler’ filminde “Sirkeyle yapılır / Hayır limonla yapılır” diye turşu kavgasına girdikleri dükkân işte burası.
Fatih Edirnekapı'da 1913 yılında bir aile işletmesi olarak kurulan dükkân 1938 yılında Cihangir'e taşınmış. Turşucu, 1938’den beri Cihangir’de hizmet veriyor. Mekânın sahibi Vahdettin Çelikli 2004’te, evlat edindiği oğlu Ercan da dört yıl sonra hayata gözlerini yumunca, işletme teyzesinin oğlu Cenk Toydemir’e kaldı.
Hacıbenlioğlu Kebap, 1833
Şu ana kadar bahsettiğimiz markalarımız İstanbul'da kurulmuşlardı. Hacıbenlioğlu Kebap ise Türkiye’de kurulan ilk lokanta olma özelliğini taşımakta ve Isparta'da kurulmuş.
1800’lü yılların başında mesleği kasaplık ve helvacılık olan Hacı Mustafa Efendi Isparta’ya yerleşmiş. O yıllarda Rumlardan öğrendiği kebap yapmayı 1833’te Kebapçılar Arastası’nda açtığı dükkanla devam ettirmiş. Yazları kebap, kışları ise helvacılıkla geçimini sağlamış. Daha sonra işi oğlu Hacı Hafız Süleyman Efendi’ye devretmiş. Hacıbenlioğlu Kebap şu an beşinci kuşak Mustafa Gülata ile devam ediyor. Menüsü ise hâlâ klasik; kebabın dışında şiş köfte, Isparta’nın yöresel lezzeti kabune pilavı ve tahin helvasından oluşuyor.
Hacı Şakir, 1889
Hacı Şakir isminin kökeni aslında Kırımda Kazan Tatarı Hacı Ali Bey’e uzanır. Sabunun ilk üretiminin 1889'da gerçekleştiği rivayet edilir. Hacı Ali Bey, Hacı Şakir’in babasıdır. Yani Hacı şakir Bey, Hacı Ali Bey’in oğludur. Karadeniz bölgesinin kuzeyinde yaşayan aile, toprakların Rus egemenliğine girmesiyle ve Volga nehrin kabaran selin her tarafı talan etmesiyle birlikte, 1915 yılında Osmanlı topraklarına, yani bugünün Türkiye'sine göç eder. Hacı Ali Bey göçü tamamladıktan ve tamamen yerleştikten sonra, Laleli At Pazarı’nda evinin altında sabun ve mum üretme işini devam ettirir. Hacı Ali Bey’den sonra oğlu ve torunları dört kuşak şirketi yönetirler. Fakat üzücü olan şudur ki maddi sıkıntılardan dolayı şirket bir Amerikan firmasına satılır.
Şimdilik sizlerle paylaşacağımız markalar bu kadar. Eğer nostaljik listelerimiz hoşunuza gidiyorsa önerilerinizle birlikte değerli yorumlarınızı bekleriz.
Türk Hava Yolları, Herkesi 19 Mayıs’taki Tarihi Yolculuğa Çağırdı
Türk Hava Yolları, Atatürk’ün kurtuluş mücadelesi için Samsun’a çıktığı tarih olan 19 Mayıs için Samsun’a tarihi bir yolculuk düzenliyor. TK1919 sefer sayısı ile uçuş gerçekleştirecek olan THY, herkesi bu uçuşa […]
0
McDonald’s, Müşterilerin Siparişlerini Önceden Tahmin Etmek İstiyor
"Fast food" yiyecek sektörünün mimarı olan McDonald's, uzun süredir sektörde bulunan rakiplerinin ataklarına çözüm üretmeye çalışıyor. McDonald's dahil birçok marka müşteriler restorana geldiğinde onların daha hızlı ve eksiksiz bir hizmet alabilmesi için yeni yöntemler deniyor. Bu yöntemler arasında kasiyersiz sipariş kioskları, numaratör takip sistemi, akıllı telefon uygulaması üzerinden sipariş verme ve ödeme yapma gibi yöntemler var.
İnternetten satış kanalı ise McDonald's'ın bir süredir zorlandığı kanallardan biri olarak görülüyor. Fiziki restoran sistemine sıkı sıkıya bağlı olan marka, son birkaç yıldır Burger King'in internet satışı ataklarına gereken cevabı veremedi. Markanın CEO'su Steve Eastbrook, bu durumu göz önüne alarak markaya yeni yol haritası çizmeye karar verdi.
McDonald's işe her ülkedeki tüketici alışkanlıklarını tekrar değerlendirerek başladı. Fiziki mağazaların belirli saatlerde hizmet vermesinden ötürü, çalışma saatleri ülkelerin tüketim alışkanlıklarına göre düzenlenmeye başladı. Restoran menüleri "glokal" düşünceye (global düşün yerel hareket et) göre tekrar revize edildi. Ardından online satış kanalını oluşturmak için ülkelerin genel müdürleri ile toplantılar gerçekleştirildi. Amaç, online satışta McDonald's'ın varlığını ve ağırlığını ortaya koymak olarak belirlendi. McDonald's bu doğrultuda 2019 yılı sonuna kadar 4 milyar $ ciroyu yalnızca telefon ve online sipariş sisteminden elde etmeyi planlıyor. Yeri gelmişken ABD'de telefonla sipariş için, Silikon Vadisinden bir start-up satın alınarak sesli komutlarla sipariş alma sisteminin kurulduğunu belirteyim.
McDonald's online sipariş altyapısını kurmak için California merkezli teknoloji markaları ile çalışmaya başladı. Bu işletmelerden veri işleme, makine öğrenimi, mobil teknoloji, araç plakası tarama gibi sistemler alınarak şirket içine entegre edilmeye başlandı. Bu altyapının temel amacı, McDonald's'ın alametifarikası olan uygun fiyat ve hızlı servis uygulamasını hem online'a hem de fiziki mağazalara entegre etmek. Sistem sayesinde müşteriye özel teklifler, saate göre menü güncellemesi, mağaza içi yoğunluğa göre menü promosyonları, hava durumuna bağlı olarak sipariş önerisi ve teslimat noktalarını güncelleme gibi pek çok yenilik oluşturulan teknolojik altyapı ile hayata geçiriliyor.
McDonald's 4 milyar $ ciro hedefine nasıl ulaşacak? Kurdukları altyapı sayesinde tüketici verilerini işleyerek onların bir sonraki siparişlerinde onlara özel ürünler önerecekler. Aynı uygulamayı arabaya servis uygulamasında plaka okuyucular sayesinde gerçekleştirecekler. Online siparişlerde özel kampanyalar oluşturup, vaat edilen sürede siparişi eksiksiz ve doğru şekilde ulaştıracaklar. Bu altyapı yalnızca online sistem oluşturmak değil, aynı zamanda etkili bir servis ve dağıtım ağı altyapısı gerektiriyor. Oluşturulacak sisteme şüphesi olan veya uygulamada başarısız olan orta ve üst düzey kıdemli yöneticilerle de yol ayrımına gidiliyor.
Oluşturulmaya çalışılan bu sistemin marka içerisinde birçok problem yarattığı da vurgulanıyor. Restoranın işlemesi gereken birçok veri, kasaya ve online'a gelen siparişleri hazırlama, servis etme ve ulaştırma, mağaza içi temizliği, düzenlemesi, mağaza içi wi-fi hizmeti verme ve belki de en önemlisi çalışan memnuniyeti gibi konularda problemler yaşanıyor. Bu problemler özellikle ABD içinde birden çok restoranı olan distribütörleri zorluyor.
Sonuç olarak, Antarktika hariç dünyanın 7 kıtasında faaliyet gösteren McDonald's, teknolojik altyapı oluşturarak ve online sipariş kanalını güçlendirerek pazar konumunu korumaya çalışıyor. Bu projenin mimarı olan CEO Easterbrook geliştirdiği yeni politikanın nedenini "Eskiden büyük balık küçük balığı yutardı. Şimdi hızlı balık yavaş balığı yutuyor." diyerek açıklıyor. Yerini sallantıda gören McDonald's, restoran sayısının getirdiği ağırlığa rağmen, hantallaşan sistemini yenileyerek momentum yakalamaya çalışıyor. Başarılı olup olamayacaklarını zamanla göreceğiz.
Not: Türkiye'de de son dönemde online siparişte kendi kanallarını özendirmek ve aracı kuruluşları tercihi azaltmak amacıyla kampanyalarla karşılaşıyoruz. Son kampanya www.oturmamodasi.com bu doğrultuda planlanmış görünüyor.
Bir sonraki yazıda görüşmek üzere.
Nike, adidas ve Puma Arasındaki Transferler
İş hayatında firma değiştirenlere, terfi yolu ile diğer işletmelere geçenlere sıklıkla rastlanır. İş hayatının içinde olan ve aslında doğal olarak da kabul edilen bu durum, bazen bir markanın ve işletmenin […]
0
Türk Hava Yolları, Herkesi 19 Mayıs’taki Tarihi Yolculuğa Çağırdı
Türk Hava Yolları, Atatürk'ün kurtuluş mücadelesi için Samsun'a çıktığı tarih olan 19 Mayıs için Samsun'a tarihi bir yolculuk düzenliyor.
TK1919 sefer sayısı ile uçuş gerçekleştirecek olan THY, herkesi bu uçuşa katılmaya çağırdı.
Türk Hava Yolları, Tribal Worldwide Istanbul imzalı uçuşuna katılımın 5 milyonu aştığını duyurdu.
Covid-19, Corona Biranın Marka Değeri İçin Bir Tehdit Mi?
Tarihi 1925 yılına uzanan ve Meksika’nın bayrak taşıyıcı markalarından olan Corona bira, kendisi ile aynı ismi taşıyan virüs nedeniyle sıkıntılı günler geçiriyor. Bu yazıda markanın tarihini kısaca inceleyip, marka için […]
0
