Her 10 Çalışandan 9’u Stres Nedeniyle İş Değiştirebileceğini Söylüyor

Kariyer.net’in “HR Pulse” araştırma serisi kapsamındaCURIOCITY iş birliğiyle gerçekleştirdiği “Çalışma Hayatında Stres” araştırmasının sonuçları açıklandı. Çalışanların iş hayatındaki stres seviyelerini, stresi oluşturan sebepleri ve stresten arınmak için yapılanları sorgulayan çalışmaya; sağlık, eğitim, perakende gibi farklı sektörlerden 1.872 çalışan katıldı. Araştırma sonuçları çalışanların, çalışma hayatındaki stres düzeyinin son bir senede 100 üzerinden 76 seviyesinde olduğunu ortaya koydu.

Çalışma hayatında strese yol açan etmenler

Araştırmaya katılan her 10 profesyonelin 6'sı, çalışmalarının karşılığını kazanç olarak alamamayı stres kaynağı olarak görüyor. %51’lik bir kesim aşırı iş yükünü stres kaynağı olarak görürken, %58'lik kesim ise şirketinin yönetim tarzının stres yarattığını belirtiyor. Özellikle hiyerarşinin çok fazla hissedildiği şirket yapılarında, pozisyon seviyesi arttıkça, aşağıya doğru uygulanan güç kullanımı çalışanların yaşadığı stresi arttırabiliyor. Bunun yanında performansı artırmak amacıyla başvurulan aşırı rekabetçi anlayış gergin bir çalışma ortamına sebep olabiliyor.

Araştırmaya katılanların stres kaynağı olarak gördüğü diğer etmenler şöyle sıralanıyor: Sorumlulukların belirgin olmaması (%41), çalışma saatleri (%34 - Kadın ağırlıklı), beklentileri yüksek yönetici (%33), yöneticiyle yaşanan iletişim bozuklukları (%33), çalışılan ortam ve fiziki koşullar (%31), işi kaybetme kaygısı (%26 - Erkek ağırlıklı), iş teslim zamanlamaları (%22), izne çıkamamak (%22 - Kadın ağırlıklı), ofis politikaları (%22), çalışma arkadaşlarıyla yaşanan iletişim bozuklukları (%19 - Kadın ağırlıklı), eve­­ iş getirmek (%16), yoğun rekabet ortamı (%15) ve yönetim değişiklikleri (%14).

İş değiştirmenin en büyük nedeni: Stres

Günümüz iş piyasasının rekabetçi koşulları göz önünde bulundurulduğunda çalışan bağlılığını artırarak sirkülasyonunu düşürmek, gerek insan kaynakları profesyonellerinin gerekse yöneticilerin gündemini oldukça meşgul ediyor. Sirkülasyonun yüksek olmasının kurumsal itibarı, işveren markası algısını ve şirket performansını olumsuz etkilediğini düşünürsek, işyerindeki stres sorununun çözümü büyük bir önem arz ediyor. Araştırmaya katılanlara, stresle ilgili ifadelere katılım dereceleri de soruldu. “Yoğun stres, iş değiştirmeyi düşünmemde en büyük etkendir” ifadesine katılanların oranı %89, “günümüz çalışanları 10 yıl öncesine göre daha streslidir” ifadesine katılanların oranı ise %86 olarak gerçekleşti. Çalışanların, stresle ilgili anketteki diğer ifadelere katılım oranları ise aşağıdaki grafikte gösterildiği gibi oldu.

Diğer yandan %69’luk bir kesim, stresi motivasyon kaynağı olarak görmezken, özellikle erkek çalışanlardan oluşan %50'lik bir dilim makul seviyedeki stresin hedeflere ulaşmada etkili olacağı fikrine katılıyor. %61'lik bir çoğunluk ise, iş yerindeki stresin, çalışmak için gerekli bir etken olmadığı konusunda hemfikir. İş yerindeki stres nedeniyle “Serbest çalışmaya geçmeyi düşünüyorum” diyenlerin oranı %52 iken, stresli olduğunu yöneticisiyle paylaşması halinde işe olan isteğinin sorgulanacağı düşüncesine katılanların oranı %61 seviyesinde. Bu sonuç, işyerinde stresin ve etkilerinin daha açık konuşulması ve bu konunun bir tabu olmaktan çıkarılması gerektiğine işaret ediyor.

Yöneticilerin, liderlik vasıflarını kullanarak çalışanlarının davranışlarını iyi analiz etmesi ve dile getirilemeyen ihtiyaçları iyi algılaması gerekiyor. Zamanında müdahale edilmeyen sorunlar, iş performansında düşüşlere ve ilgisizliğe sebep olabildiği gibi çalışanların iş değiştirmelerine de yol açabiliyor.

Stresten kaynaklı gerginlik yüksek, tahammül düşük!

Araştırma, stresin yol açtığı durumları da ortaya koyuyor. Katılımcıların %85’i iş yerinde yaşanan stresin kendilerinde gerginlik yarattığını belirtiyor. Diğer yandan, çoğunluğu kadınlardan oluşan bir kesim ise, stresin tahammüllerini azalttığını (%77), baş ağrısına yol açtığını (%53), kalp çarpıntısı yaptığını (%22) ve iştah bozukluğuna neden olduğunu (%20) söylüyor. Stresin uyku bozukluğu yarattığını düşünenlerin oranı ise %47.

Şirketinden stresle mücadele konusunda destek alan çalışan sayısı çok az

Çalışma ortamındaki strese müdahale edilmezse, kişilerin sosyal hayatlarında geçirdikleri vaktin kalitesi de olumsuz etkileniyor. Bu nedenle şirketlerin stresle mücadele konusunda geliştirecekleri uygulamalar hayati bir önem taşıyor. Araştırmaya katılanlara “Şirketiniz stresi önleyecek ya da azaltacak yöntemler uyguluyor mu? Uyguluyorsa neler olduğunu belirtir misiniz?” diye sorulduğunda; her 10 çalışandan 8’i şirketlerinin stresi önleyecek ya da azaltacak hiçbir şey yapmadığını ifade ediyor.

Çalışanlarına stresi azaltacak yöntemler uygulayan şirketlerde; iş-özel hayat dengesine özen gösterilmesi, çalışma ortamının ve fiziki koşulların yeniden gözden geçirilmesi, çalışanların güven duygularını geliştirmeye yönelik aksiyonların alınması, stres yönetimi eğitimleri verilmesi gibi uygulamalara yer verdiği görülüyor.

Stresle mücadelede iş başa düşüyor!

Stresle mücadelede aradıkları desteği şirketlerinden bulamayan çalışanlar, stresten arınmak için farklı yöntemler kullanıyorlar. Stresle mücadelede en çok başvurulan ilk 10 yöntem; iş dışındaki saatlerde aile ve arkadaşlarla sosyal aktiviteler düzenlemek (%46), daha çok kafeinli ürün tüketmek (%33), gün içinde küçük molalar vermek (%33), gün içinde müzik dinlemek (%31), daha çok sigara tüketmek (%28), yapılacaklar listesi oluşturmak (%22), yönetici ve çalışma arkadaşlarıyla konuşmak (%22), daha çok yemek yemek (%21), stres azaltacak hobiler edinmek (%21) ve stresin kaynağını çözmeye çalışmak (%20) olarak sıralanıyor.

Diğer yandan stresten arınmak için başvurulan tüm yöntemlerin sağladıkları fayda seviyelerinin 100 üzerinden puanlanması istendiğinde; iş dışındaki saatlerde aile ve arkadaşlarla sosyal aktiviteler düzenlemenin 86 puan ile en pozitif katkıyı sağlayan yöntem olduğu görülüyor.

İş-yaşam dengesi sağlamak için yapılanlar

Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü’nün (OECD) verilerine göre Türkiye, Avrupa ülkeleri arasında haftalık ortalama çalışma saatinin en uzun olduğu ülkeler arasında yer alıyor. Uzun iş saatlerinin yanında iş ve yaşam dengesinin sağlıklı bir şekilde kurgulanmaması, çalışanlarda kaygı ve stresi ivmelendiriyor. Bu anlamda daha mutlu ve sağlıklı çalışanlara sahip olmanın yolu, mesai saatleri süresince verimi artırmaya odaklanıp bu dengenin korunmasından geçiyor.

Araştırmaya göre çalışanların %44’ü (evli erkek ağırlıklı) bu dengeyi kurabilmek için eve iş getirmemeye çalıştıklarını belirtirken, iş telefonlarını ve e-postalarını iş saati dışında açmamaya özen gösterenler %33’lük bir kesimi oluşturuyor. Mesai saatleri dışında ve hafta sonları çalışmadığını belirtenlerin oranı %32 olurken, çoğunluğunu erkeklerin oluşturduğu %27'lik bir bölüm, iş yerindeki mevcut sorumluluklarının üzerine yeni sorumluluklar almamaya çalıştığını belirtiyor. Ankete katılanların %15’inin ise iş ve yaşam dengesini korumak adına hiçbir şey yapmadığını belirtmesi dikkat çekiyor.

Çalışanlar kendilerine ya da gönüllü çalışmalara zaman ayıramıyor!

Araştırmaya katılanlardan, çalışma saatleri dışında zaman ayrılabilecek bazı alanları toplamda 100 birim olacak şekilde bölmeleri de istendi. Yemek ve uyku gibi temel ihtiyaçlar 28 birimle en çok zaman ayrılan alan olurken, 23 birimle aile ve arkadaşlara zaman ayırmak ikinci sırada yer aldı. Bu veriyi 16 birimle kendine zaman ayırmak ve 15 birimle mesai saatleri dışında çalışmak takip etti. Gönüllülük esası olan kuruluşlara zaman ayırmak ise 8 birimle listenin alt sıralarında yer aldı. Gönüllü çalışmalara katılım konusunda, bireysel olarak yapılan girişimlerin yanı sıra şirketlerin de çalışanları bu konuda teşvik etmesi ve onlara yol göstermesi gerekiyor. Karşılıksız olarak topluma fayda sağlayan işlerin içinde bulunmak kişilerin stres seviyesini azalmasına destek olurken, aynı zamanda iş hayatı için önemli olan ekip ruhunun gelişmesine de katkıda bulunuyor.

Frito-Lay, Covid-19 Salgınının Markalarla Değil İnsanlarla İlgili Olduğunu Vurguluyor

Son haftalarda pek çok marka, corona virüs salgınına karşı farkındalık yaratmak amacıyla logosunu değiştirdi ve biz de bu değişen logoların hepsini sizlerle paylaştık. Açıkçası ilk birkaçından sonra yapılan bu logo değişikliklerinin pek de dikkat çekici bir yanı kalmamıştı. Ancak buna rağmen bazı markalar, geç de olsa logolarını salgına uyarladılar.

Gıda üreticisi Frito-Lay ise tüm bu markaların aksine logosunu değiştirmeyeceğini belirttiği dikkat çekici bir reklam filmi yayımladı. Şirket, "İnsanlarla İlgili" adını verdiği reklam filminde, mevcut durumun, markaların zekiliklerini, yaratıcılıklarını ya da düşünce liderliklerini göstererek insanların dikkatini çekmesi için bir fırsat olmadığını savunuyor.

https://youtu.be/aqOvJ_9YVa4

Bu reklam filminin başlangıcında şu ifadelere yer veriliyor:

"Şu anda gidişat kötü. Dünyanın, markaların bize nasıl düşünmemiz ya da hissetmemiz gerektiğini söylemelerine ihtiyacı yok. Dünyanın, markaların harekete geçmelerine ihtiyacı var. Frito-Lay'de odaklandığımız şey bu."

Bu ifadelerden sonra da markanın 3000 kişiye tam zamanlı iş sağladığı, Kuzey Amerika genelindeki yardım girişimlerine 15 milyon dolardan fazla bağış yaptığı, risk altındaki öğrencilere ve ailelere 20 milyon besleyici gıda tedarik ettiği ve ABD genelindeki mobil sağlık klinikleri için sermaye sağladığı belirtiliyor. Ve reklam filmi şu cümlelerle sonlanıyor:

"Logomuzu değiştirmiyoruz. Amerika'dan bizim için bağış yapmasını istemiyoruz. Bu, markalarla ilgili değil. İnsanlarla ilgili. Ve bu sadece başlangıç."

Belirtilene göre, bu reklam filmi, Frito-Lay'in şirket içindeki yaratıcı ekibi tarafından yazılmış ve üretilmiş. Ve bu reklam, markanın bu zorlu süreçte insanlar için nasıl somut faydalar sağladığına odaklanarak son derece iyi bir örnek sergiliyor.

Fast Food Savaşları: Burger King vs McDonald’s

• Fast food sektöründeki en sıkı rekabetlerden biri McDonald's ve Burger King arasında.
• Tüm dünya çapındaki McDonald's restoranlarının sayısı, Burger King restoranlarının sayısının yaklaşık olarak 2 katı.
• McDonald's, müşterilerinin %88'ini elinde tutmayı başarırken Burger King tarafında bu oradan %73.
• İlgili Yazı: Burger King, Whopper İsteyen Müşterilerini McDonald's'a Yönlendirdi

---

Global fast food sektörü söz konusu olduğunda, son dönemde en sıkı rekabetin Burger King ve McDonald's arasında olduğunu söyleyebiliriz. Burger King 1953 yılında, McDonald's ise 1940 yılında kurulmuş olan bir firma. Yani bu iki firma arasındaki rekabet, 65 yıldır devam ediyor. Peki, bu rekabette kimin önde olduğunu hiç merak etmiş miydiniz? Şimdi rakamlarla bu iki büyük fast food markasının arasındaki rekabete daha yakından göz atalım. Nasdaq tarafından geçtiğimiz yıl paylaşılan verilere göre, tüm dünya çapındaki McDonald's restoranlarının sayısı, Burger King restoranlarının sayısının yaklaşık olarak 2 katı. Bu verilere göre, geçtiğimiz yıl McDonald's'ın toplamda 32.230 şubesi bulunurken Burger King şubelerinin toplam sayısı ise 16.167. 2020 yılında da McDonald's restoranlarının toplam sayısının yaklaşık olarak Burger King restoranlarının toplam sayısının iki katı olması bekleniyor. Restoran başına elde edilen lisans hakkı gelirine baktığımızda ise burada da McDonald's'ın bariz bir üstünlüğü olduğunu görüyoruz. Geçtiğimiz yıl McDonald's restoran başına 101.980 dolar lisans hakkı geliri elde ederken Burger King ise 69.050 dolar lisans hakkı geliri sağladı. İki şirketin yıllık lisans hakkı gelirlerine baktığımızda, McDonald's'ın yıllık gelir artışının Burger King'e göre daha yüksek olduğu görülüyor ve bu durumun 2020 yılına kadar böyle devam etmesi bekleniyor. Bununla birlikte Burger King'in yıllık lisans hakkı geliri artışı, 2016 yılından beri %0,5'e sabitlenmiş durumda ve bu istikrarın 2020 yılına kadar bu şekilde devam edeceği tahmin ediliyor. 1010data'nın yaptığı araştırmaya göre, müşteri sadakati açısından da McDonald's daha başarılı. Ünlü fast food restoran zinciri, yıllık olarak müşterilerinin %88'ini elinde tutmayı başarıyor. Burger King söz konusu olduğunda ise bu rakam %73. Bunun yanı sıra bir McDonald's müşterisi, bir ayda ortalama olarak 26 dolar harcama yaparken bir Burger King müşterisi ise aylık ortalama olarak 17 dolar harcama yapıyor. İki fast food markası ile ilgili olarak bir başka önemli veri ise marka değerleri. Statista'nın paylaştığı 2017 verilerine göre iki şirketin marka değerleri arasında ciddi bir fark mevcut ve bu noktada da McDonald's markasının Burger King'e karşı ciddi bir üstünlüğü bulunuyor. Statista'nın paylaştığı "2017'de Dünya Çapındaki En Değerli 10 Fast Food Markasının Marka Değeri" listesinde, McDonald's 97,7 milyar dolar marka değeriyle ilk sırada yer alırken Burger King ise 5,1 milyar dolar marka değeriyle 10. sırada yer alıyor.

McDonald's ve Burger King'in Birbirlerine Sataştıkları Reklamlar

Burger King ve McDonald's, yaptıkları reklamlarda da aralarında rekabeti ön plana çıkartmayı ihmal etmiyorlar. Ancak rakamlar söz konusu olduğu McDonald's'ın gerisinde kalan Burger King'in, yaptığı agresif reklam kampanyalarıyla bu alanda üstünlüğü elinde tuttuğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. İki markanın birbirine sataştıkları reklam kampanyalarının en dikkat çekenlerinden biri ise 2016 yılında TBWA Paris ajansı tarafından McDonald's için hazırlandı. Fransa'da yapılan reklamda, yol kenarına McDonald's ve Burger King için iki reklam tabelası yerleştirildi. McDonald's için yerleştirilen reklam tabelasında en yakın McDonald's şubesinin 5 km ötede olduğu belirtilirken Burger King'in aşırı uzun reklam tabelasında en yakın Burger King şubesinin 258 km mesafede olduğu belirtiliyordu. https://youtu.be/VMjRSnokms8 Burger King ise şahane bir karşı atakla bu reklamın uzun versiyonunu yayımladı. Burger King reklamında araçla seyahat eden iki kişi, McDonald's tarafından yerleştirilen iki reklam tabelasıyla karşılaşıyorlar. Sonrasında ise McDonald's'a uğrayıp sadece birer kahve aldıktan sonra Burger King'te Whopper yemek için 253 km daha yol katediyorlar. Ayrıca reklamında sonunda yer verilen "Her Yerde Olduğun İçin Teşekkür Ederiz McDonald's" ifadesi de dikkat çekiyor. https://youtu.be/KAupGnoG3m4 McDonalds'ın geçtiğimiz yıllarda Almanya'da yayımlanan bir reklam filminde ise McDonald's'tan aldığı yiyecekler sürekli olarak başka çocuklar tarafından elinden alınan bir çocuk yer alıyor. Bu olayın birçok kez başına gelmesinin ardından bu ufaklık, en sonunda satın aldığı McDonald's yiyeceğinin önüne Burger King paketi yerleştiriyor ve bu sayede yemeğine kimse dokunmuyor. https://youtu.be/5f8gUUTS0Uk Burger King'in McDonald's'a sataştığı bir başka reklam kampanyası ise geçtiğimiz yılın sonunda yayımlanan noel temalı reklam filmiydi. Bu reklam kampanyası kapsamında, Burger King rakibine noel hediyesi olarak dev bir ızgara götürdü. Grabarz & Partner Werbeagentur GmbH ortaklığıyla hazırlanan "The Gift of Fire" (Ateşin Hediyesi) isimli reklam kampanyası için büyük bir ızgara hediye paketine sarıldı ve bir McDonald's şubesinin önüne götürüldü. Daha sonrasında ise Burger King ekibi hep bir ağızdan meşhur yılbaşı şarkısı Jingle Bells'in Burger King'e uyarlanmış bir versiyonunu söylemeye başladılar. Çevredeki insanların ve McDonald's çalışanlarının bu olaya verdiği tepki ise görülmeye değerdi. https://youtu.be/Jm_0Nke-dt8 Bu rekabette, belki de en yaratıcı ve başarılı reklam kampanyası olarak Burger King'in geçtiğimiz sene "It" isimli popüler korku filminde McDonald's'a maskotu üzerinden sataştığı reklamı gösterebiliriz. It filminin 27 Eylül'de Almanya'da gerçekleştirilen ön gösteriminde, filmin bitiş jeneriğinden hemen önce sinema perdesinde "ALINACAK DERS: ASLA BİR PALYAÇOYA GÜVENME" şeklinde bir yazı belirdi ve bunun hemen ardından da Burger King logosu gözüktü. Stres ve korku dolu bir filmin ardından böyle esprili bir mesaj gören salon ise kahkahaya boğuldu. https://youtu.be/nOoSGURoyWU