Tüketici ile bağ kurma yolları üzerine hayli kafa yoran reklam ve pazarlama dünyası ‘duygusu olan işler’ yaratabilmek için gecesini gündüzüne katıyor. Yaratıcı ekiplerin üzerinde giderek artan ‘en duygusal işi yapma’ baskısı epey tanıdık olduğumuz bazı figürleri tehlike anından tutunulacak bir can simidi haline getirdi. Evlatlarının ilgisinden mahrum kalmış yaşlı bir dede, dünyanın en zor hamilelik dönemini geçiren duygusal anne adayı, yaza girerken fazla kilolarından başka hiçbir derdi olmayan (!) şehirli kadın ve hafif toplu, mümkünse renkli gözlü bir bebek bu figürlerin başlıcaları…
Her reklam kuşağında en az 2 kez merhabalaştığımız bu karakterler neredeyse hayatımızın bir parçası oldu. Öyle ki sıkılıp sıkılmadığımız noktasını dahi topluca geçmiş bulunuyoruz. Bundan sonra içinde ton ton bir dede olmayan şeker reklamı Ramazan Bayramı öncesinde ne kadar tutunabilir kestirmek zor. Ya da kumsallara uzanmak için geri sayıma başladığımız şu günlerde fermuarı kapanmayan genç bir kadını görmedikçe o mısır gevreğini yer miyiz? Bu da büyük bir soru işareti. Tüm bu tekrarın içinde klişeleşmiş bu senaryoların hala etkili olduğunu görüyoruz. Reklam ve pazarlama dünyasının bizi bizden iyi tanığına şüphe yok.
Ancak bu ekosistem içinde yol kazaları da olmuyor değil. Geçtiğimiz haftalarda yayımlanmaya başlayan Sarelle reklamı akıllara her reklam bebeği sempatik midir sorusunu getirdi. Market alışverişi sırasında rafların arasında gezinen karnı burnundaki anne adayının karnından gelen sesi duyunca hepimiz bir irkildik. Daha önce görmediğimiz bir bebekle tanışıyorduk. Henüz anne karnındayken saçları ve dişleri olan bu bebek annesinden kavanozlar dolusu Sarelle talep ediyordu (bebeğin elinde kaşık da bulunuyor). Annesi de bebeği kırmıyor ve onlarca Sarelle kavanozunu alıp uzaklaşıyor. Şahsım adına o bebekten korktum. Anne karnında kaşıkla oturan o bebek doğduğunda ne yapacak bilemedim. Reklam bebeği algımız yerle bir oldu. Buna hazır değildik. Reklam filmi sosyal medyada da tamamen organik biçimde ele alındı. Kullanıcılar ‘bebek’ hakkındaki görüşlerini paylaştılar. Ortak kanaat bu bebeğin sempatik olmadığı idi.
httpv://www.youtube.com/watch?v=8vpyP0kfeDw
Pek çoğumuza göre sevimli olmayan bebeğin dış görünümüne ek olarak işin bir de sağlık boyutu var ki bu çok daha önemli. Obezitenin çağın hastalığı olarak nitelendirildiği günümüzde uzmanlar, sağlıklı bir yaşam için 0-6 yaş arasındaki doğru beslemenin önemine vurgu yapıyorlar. Özellikle şeker tüketiminin minimize edilmesi gerektiğinin altı çiziliyor. Hal böyleyken hamileliği sırasında Sarelle kavanozlarına gömülmüş bir anne adayının ne kadar doğru bir örnek olacağına dair düşünmek gerekiyor. Reklam filmlerinin her zaman ‘iyi olana’ yönlendirmese dahi kötü olandan uzak tutmak gibi bir misyonu olduğuna inanıyorum. Kamu spotları ile obezite ve şeker tüketimine dair bilgilendirmelerin yapıldığı günümüzde fındık, şeker ve kakaodan üretilmiş bir ürünün bir anne adayının birincil besin maddesi olarak gösterildiği Sarelle reklamı bu yönüyle talihsiz bir iletişim yürütmüş oldu.
Dünyada pazarlama sektörü de sağlıklı yaşam bilincine katkı sağlaması gerektiğine dair bir farkındalığa erişiyor. Bu sorumluluk duygusu öyle öteye gidiyor ki Coca Cola tüm satış kayıplarını göze alarak obeziteye dair bir video bile hazırladı. Çünkü hiçbir maddi kaygı sağlıklı yaşamın önünde durmamalı.
httpv://www.youtube.com/watch?v=6r_9HPzMZTU
Yukarıda bahsettiğim üzere içinde bebek olan bir reklam filmi iletişime çok zaman 1-0 önde başlıyor. Reklam ve pazarlama dünyası da ‘küçük olan her şey sevimlidir’ felsefesini işletmekte genellikle çok başarılı. Ancak tüm bu konfor alanına rağmen önemli detayları atladığınız vakit (bebeğin sesi, görünümü, sağlıklı beslenmeye dair taşıdığımız endişeler) esasen yaratmak istediğiniz ‘sempatik’ algısından uzaklaşmanız kaçınılmaz oluyor.
Sarelle anne adayı ve bebek eksenine oturttuğu iletişimine ikinci bir reklam filmi ile devam ediyor. Ancak inanıyorum ki reklam ve pazarlama ekipleri bu seslere kulak veriyordur. Kim bilir belki bir düzenlemeye gidilebilir. Hiçbir şey için geç değil… Bizler ekmeğin üzerine Sarelle sürüp keyifle yemiş bir nesil olarak Sarelle’yı hala çok seviyoruz.