Bilinen evrende en hızlı gelişen, dönüşen, dönüştüren varlık insan. İnsanlık tarihini değiştiren ve günümüz süreçlerini tetikleyen 3 önemli dönem var.
Birincisi "Bilişsel Dönem". 70.000 yıl önce ortaya çıkan bu dönemde, insan zihni hayvandan farklılaşarak edilgen olmaktan kurtuluyor.
İkinci önemli dönem Tarım Devrimi. Yaklaşık 12.000 sene önce tarım devrimiyle beraber, dünya yeni ve çok dramatik bir yola girdi.
Kendini doyuran insan artık "fazla" üretimin yolunu buldu. Saban ile başlayan bu dönem fazla ürünün yarattığı etkiyle günümüz dünyasının temellerini attı. Bu ürünün lojistiği, depolanması, pay edilmesi, korunması, takası vb süreçler, doğrudan çalışmayan ama üretimden aslan payını alan ayrıcalıklı sınıfların doğmasına neden oldu. Ruhban sınıflar, askerler, muhasebeciler, yazmanlar gibi hizmet sınıfları oluştu. Maslow'un ünlü ihtiyaçlar hiyerarşisinde bulunan ihtiyaçlarımız, bu dönemde hızlanarak gelişip, olgunlaşmaya başladı.
Üçüncü dönem ise Sanayi Devrimi, günümüz kapital sisteminin ve pazarlama dünyasının hem nedeni, hem de sonuçlarından birisi. Sanayi Devrimi, üretimi kolaylaştırdığı anda bir gerçek ile karşı karşıya kalındı. Üretim artabilir, ama sınırlı sayıdaki tüketici/pazar ile satış nasıl gerçekleştirilecek? Sanayi Devrimi pek çok savaş ve krize neden oldu. Bu nedenlerin altında yeni pazar edinme zorunluluğu bulunuyordu.
Günümüzde de pazarda olmasına neden olacak bir devrimin ayak seslerini duymaktayız. Nesnelerin interneti ile üretim çok kolaylaşıp hızlanacak.
Bu da yeni pazar ve hedef kitle ihtiyaçlarını doğuracak. 150 yıl önce savaşlara neden olan satış ihtiyacı bizim çağımızda "pazarlama" ile çözülecek.
Nesnelerin İnterneti Çağı, pazarlamanın çağı olacak. Bu yüzden yazının başlığı Pazarlamanın Devrimi.
Pazarlama hem üretim süreçlerinin ve "fazla" ürünün baskısıyla hem de tüketicinin farklı olma isteği ile daha da önemli bir bakış açısı olarak.
İnsan "iz bırakmak", farklı olmak dürtüsü ile hareket eder. Bu da pazarlamayı vazgeçilmez bir kavram yapar. Nesnelerin İnterneti Çağı ile pazarlamada devrimsel süreçler yaşıyoruz.
Güney Fransa'da bulunan bir mağarada bir el izi bulundu. Tam 30.000 yaşında. 30.000 yıl önceki insan farklı olmak, ben buradayım demek istemiş ve bir sembol üretmiş. Yeni nesil pazarlama devrimi de bu motivasyondan besleniyor. İnsana birey ve farklı olduğunu hissettirecek süreçler ve semboller üretiyor.
Pazarlama bir eylem olmaktan, sürece doğru hızla kaydı. Şimdiki yönü ise "yaklaşım" olmaya doğru.
Üretime, insan kaynağına, iletişime, satışa ve her şeye bir yol çizen yaklaşım...
Pazarlamanın Devrimi ve teknolojik dönüşüm ikna süreçleri yeni bir model kazanıyor.
Pazarlama markalama ve iletişim ile "ortak mitler" yaratan markalar klanlara ihtiyaç duyar. Pazarlamadaki devrim de bu klanların üretilmesi ve sürekliliğinin sağlanması için uğraşacak.
Markalar yeni çağ ile ortak hayal gücüne yönelik kavramlar üretecek ve sembollerini kullanacak. Markalar oluşturduğu kurguya yönelik bir topluluk olacaklar. Sonucunda kolektif hayal gücü ve ortak mitler, pazarlamanın konularından olacak.
Ortak hayal gücünden beslenen pazarlamanın en önemli aracı semboller ve statüler yaratabilmesi olacak.
Ortak mit, kitleleri hiprotize etme yeteneğine sahip. Tam da bu nedenden Pazarlama Devriminin oyun kurucuları ortak mitlerle yakından ilgileniyor. Apple'ın ısırılmış elmasının dünyanın en eski ortak miti olması bir rastlantı değil.
Pazarlamanın evrimi sürekli katma değer yaratma üzerine kurulu. 1500'lü yıllarda dünyanın mal/hizmet edeni 250 milyar USD iken, günümüzde 60 trilyon USD. Nüfus artışı ise, 500 milyondan 7 milyara. Nüfus 14 kat, ortak katma değer 240 kat artmış. Pazarlama yaklaşımı durmadan çalışmış. Özellikle nesnelerin interneti daha da yoğun işlemeye başladığında 240 değil, belki de 1000 katı bir katma değer oluşacak.
Biz, Nesnelerin İnternetine tüketici olarak hazırız, ama üretici olacak bir yaklaşım acilen geliştirilmek zorunda. Yoksa, bilim kurgu dünyasında çağ dışı kalabiliriz. Pazarlama da bizi bu dünyaya adapte edebilecek bir unsur. Pazarlama devriminden kazançlı çıkmak için daha çok sanat, daha çok bilim, daha çok insan odağı...
Bu yazı konuk yazarımız Can Emir tarafından kaleme alınmıştır.