Gıda Ürünlerinde Sessiz Sedasız Gramaj Azaltılıyor

• Döviz kurunun hızlı yükselişinin ardından, birçok ürüne zam geldi ve gelmeye de devam ediyor. Ancak bazı gıda üreticileri, zam yapmak yerine ürünlerinin gramajını azaltmayı tercih ediyorlar.
• Twitter'da yapılan çeşitli paylaşımlara göre, ürünlerinin gramajını azaltan firmalardan biri Ülker.
• Bir Twitter kullanıcısı, Ülker'in yeni fiyat listesini paylaştı. Bu listeye göre, bazı ürünlerin hem fiyatı arttırılmış hem de gramajı düşürülmüş.
• İlgili Yazı: İthalata Dayalı Ekonomi ve Ürün Boykotu

---

ABD ile ülkemiz arasında yaşanan Rahip Brunson kriziyle başlayan süreç ve bu olayın akabinde Türk lirasının özellikle dolar ve euro karşısında hızla değer kaybetmesi, ülkemizi ekonomik açıdan sıkıntılı bir duruma soktu. Döviz kurundaki hızlı yükşelişin ardından, bu kadar dışa bağımlı bir ülkede ürünlerin fiyatlarına zam gelmesi kaçınılmaz bir durumdu, ki öyle de oldu. Hızlı tüketim ürünleri de dahil olmak üzere birçok ürüne zam geldi, henüz zam gelmeyenlere de önümüzdeki günlerde zam gelmesi kaçınılmaz gibi görünüyor. Ancak bu zamları yeterli görmeyen ya da ürünlerine zam yapmak istemeyen bazı gıda üreticileri, fazla dikkat çekmeyeğini düşündükleri farklı bir yol izlemeye karar vermişler. Geçtiğimiz günlerde Twitter'da yapılan birkaç paylaşım, bazı gıda ürünlerinin gramajlarının yaklaşık olarak %10 oranında azaldığına dikkat çekti. Bu paylaşımlardan birine göre, ürünlerinin gramajlarını düşüren firmalardan biri Ülker. Paylaşımda yer verilen görsele göre, Ülker'in fındıklı çikolatasının gramajı 35 gramdan 32 grama düşürülmüş. Ülker Rulokat'ın gramajı ise 48 gramdan 42 grama düşürülmüş. https://twitter.com/direnvekazan/status/1034113671352541189?s=19 Konuyla ilgili olarak bir başka paylaşımda ise Tadım'ın 3 TL'ye satılan çekirdeğinin gramajının 120 gramdan 111 grama düşürüldüne dikkat çekiliyor. https://twitter.com/maviibulutttt/status/1034377658023510017?s=19 Twitter'ı aktif olarak kullananların yakından tanıdıkları bir isim olan Simto Alev de bu konuyla ilgili olarak birkaç gün önce bir tweet atmıştı. Simto Alev attığı tweet'te, 180 gram'lık Pınar Labne'nin üzerindeki tiramisu tarifinde 200 gram Pınar Labne gerektiğini ifade ederek ürünün gramajının 200 gramdan 180 grama düşürüldüğüne dikkat çekmişti. https://twitter.com/simtoalev/status/1033306896575483904?s=19 Bir başka Twitter kullanıcısı da Ülker markalı ürünlerdeki fiyat ve gramaj değişikliğini gösteren bir listeyi paylaştı. Bu listede belirtildiğine göre, bazı ürünlerin gramajları düşürülmekle kalmamış, aynı zamanda fiyatları da yükseltilmiş. https://twitter.com/r_akalay/status/1034318766480482304?s=19 Artık herhalde bu çakallığın (!) bir sonraki adımı, ürünlerin paketlerindeki gramaj yazılarının çıplak gözle kolay bir şekilde görülemeyecek kadar küçük yazılması ya da ürünlerin paketlerine net ağırlık yerine brüt ağırlık yazılması gibi yöntemlere başvurmak olacak. Ancak sanırım markalar, bazen sosyal medya çağında olduğumuzu ve birkaç tüketici tarafından farkedilen bu tarz durumların sosyal medya sayesinde kısa süre içinde binlerce kişiye ulaştığını unutuyorlar. Markalar zam yapmaları gerekiyorsa, bu tarz uyanıklıklara başvurmadan doğrudan zamlarımı yapmalılar. Aksi takdirde markanın tüketici gözündeki imajı fena halde zedeleniyor ve uzun vadede marka daha fazla zarar görüyor. Şimdi bu durumdan haberdar olan duyarlı bir tüketicinin, bir dahaki markete gidişinde bu olayı hatırlayıp Ülker yerine başka bir markayı tercih etmesi gayet olası bir durum. Yerli markalara her zamankinden daha fazla güvenmemizin gerektiği şu zorlu süreçte, markaların tüketicilerle aralarında güvene dayalı bir ilişki oluşturmaya çalışmaları gerekiyor. Zira güven, tüketici sadakatini, tüketici sadakati de güçlü bir markayı meydana getirmenin başlıca unsurlarından biridir.

Black Friday Çılgınlığının Ardındaki Psikolojik Gerçekler

Bu Cuma, bir mağazanın kapısında izdiham yaratan öfkeli ve sabırsız bir Black Friday güruhuna katılmayı düşünür müsünüz? Aranızda bu durumu garipseyenler olsa da adeta perakendecilerin bayramı olan Black Friday çılgınlığından, en azından zihinsel olarak kaçabilmenizin imkanı yok. Türkçe’ye “Kara Cuma” olarak çevirdiğimiz Black Friday, şükran gününün ertesi günü gerçekleştirilen ve insanların alışveriş yapmak için sabırsızlıkla bekleyip çoğu zaman mağazalarda yığınlar oluşturduğu bir indirim günü. Uluslararası Perakende Federasyonu’nun raporuna göre, yalnızca 2008 yılı dışında (Mortgage Krizi) son 15 yıl içinde gerçekleşen Black Friday harcamaları, her geçen yıl katlanarak devam etmiş. Bu yıl da yaklaşık %4 büyüme ile $682 milyar harcama gerçekleşmesi öngörülüyor. Peki, sıradan insanları mağazaları talan edecek kadar gözü dönmüş yığınlara çeviren bu indirim çılgınlığının arkasında yatan, sosyolojik ve psikolojik motiveler neler?

Etiketler Aslında “Can Acıtıyor”

 Chicago’daki DePaul Üniversitesi İşletme departmanında profesör olan tüketici davranışları uzmanı James Mourey’e göre; “İnsanlar alışveriş yaptıklarında ve güzel bir fırsat yakaladıklarında psikolojik olarak doyuma ulaşıyorlar”. Çünkü sevdiğiniz bir şeyi gördüğünüz zaman beyninizin ödül merkezi harekete geçiyor. Öte yandan, aynı araştırmada fahiş fiyatların da beynin acı merkezi insulayı aktive ettiği gözleniyor. Yani; indirim etiketlerine yönelmenizin nedeni tamamen, beyninizin sizin acı çekmenize razı olmaması! Aslında çok basit, merakla beklediğiniz 4K TV’yi ya da uzun zamandır beğendiğiniz çantayı, indirimli etiketlerde gördüğünüz zaman beyninizin ödül merkezini aktive ederek, acı çekmemesi için kasaya ya da sepete yöneliyorsunuz.

Sınırlı Zaman ve Arz Fikri Aciliyet Hissi Yaratıyor

Ekonomik kıtlık ilkesine göre; fırsatlar sınırlı oldukça daha cazip hale gelirler. İndirimleri belli zaman sınırları içerisinde gerçekleştirmek, insan psikolojisinde daha çok arzu edilmelerine yol açıyor. Reklamlarda sıklıkla kullanılan, “stoklarla sınırlıdır” ya da “belli tarihler arasındadır” ibarelerinin amacı tamamen tüketicilerin zihnini satın alma alarmı haline dönüştürmek. İşin garip tarafı, yapılan araştırmalarda tüketicilerin indirimler dolayısıyla manipüle edildiklerinin farkında oldukları, buna rağmen FOMO etkisiyle bu güruha katıldıkları görülüyor.

Özel Bir Fırsatı Yakalamak Üstün ya da Onaylanmış Hissettiriyor

Kabul edelim neredeyse hepimiz, sınırlı satışı olan ya da herhangi bir özel koleksiyona ait ürün için sıraya girdiğimizde ya da online sitesinin başında dakika sayarak, fırsat yakaladığımızda “İşte ben kaptım, sen kapamadın!” diye içimizden geçiriyoruz. Black Friday çılgınlığının ardında da bu rekabet duygusunu tetikleyen herkesin, iyi bir fırsat yakalamak için adeta avına odaklanmış şekilde beklemesi yatıyor. Aslında olay tamamen “Eğer herkes bunun peşindeyse, bu kesinlikle peşinden koşulacak bir şeydir!” mantığındaki sosyal kanıt teorisine dayanıyor. Binlerce yıllık evrim sürecinden geçerken temel dürtülerimizi, tamamen törpülediğimizi düşünmüyordunuz herhalde?

Fırsata İlişkin Ön Tanıtımlar- İştahı Artırıyor

Markalar Black Friday gelmeden birkaç hafta öncesinde, tüketicilerin zihninde indirim hakkında beklenti oluşturuyor. Örneğin; hedef kitleye gönderilen e-postalarla indirim haberi veriliyor ancak fırsat hakkında net bilgiye erişmeleri erteleniyor. Pazarlamacıların en çok kullandıkları bu taktiğin ardında, “o an fırsatın ne olduğunu söylersek, dışarıdaki binlerce indirim haberinden hiçbir farkımız kalmaz” argümanı yatıyor. Aslında daha küçük perakendecilerin, Black Friday fırsatlarını daha önce yaymalarının nedeni de büyük işletmelerin arasında kaybolmadan öncelikli olarak zihinlerde sıyrılmak.

Kalabalıklardan Hoşlanmayanlar İçin Online Alışveriş

Sevdiğiniz ürünü satın almak için mücadele etmeniz gereken bu ateşli ortamlardan ve kalabalıklardan hoşlanmıyorsanız online alışveriş, imdadınıza yetişiyor. İlla, kaos ortamında öfkeli bir güruha katılmanıza gerek yok. İnternet sayesinde Perşembe akşamı ya da Cuma günü, elinizde kahvenizle konforunuzdan ödün vermeden Black Friday fırsatlarını kovalamanız mümkün.

Fırsatı Önceden Planlamak Agresifleştiriyor

Televizyonlarda ya da İnternet videolarında gördüğümüz birbirini ezen izdiham yığınlarının ardında, fırsat için önceden büyük beklentiler yaratmak yer alıyor olabilir. Profesör Mourey’e göre; “Çok istenilen o ürünü satın almak, beyinde görev bilinci yaratıyor. Kortizol ve stres seviyesi yükselen bireyler, amaçlarına ulaşmak için yollarına çıkan her şeye karşı daha hassas ve duyarlı hale geliyorlar”. Yani aslında dışarıdan bakıldığında, bu denli gözü dönmüş görünen kalabalığın ardında ve aklında tamamen görevini tamamlamak yer alıyor! Dünyada her geçen gün artan tüketim çılgınlığının en büyük dominatörlerinden Black Friday, “ya sev ya terk et” şeklinde tüketicileri ikiye ayırıyor. Bir kısım uzun kasa kuyruklarında beyninin ödül merkezini uyarmakla meşgulken diğerleri onların bu denli gözünün dönmesine anlam vermeye çalışıyorlar. İndirimlerden önceki tüm bu bildirim gürültülerinin arasında, markaların zihinlerimizde yarattığı daha güzel, daha mutlu, daha eğlenceli, daha popüler vs. tüm “daha” algılarından arınarak, gerçekten durup bir dakika düşünün. Gerçekten mutluluğunuz, beş yıl sonra satın aldığınızı bile hatırlamayacağınız bir eşya kadar ucuz mu? Şimdi bu Cuma için, karar sizin!

Türkiye, Bitcoin’in Finans Dünyası Adına Pozitif Bir Teknoloji Olduğunu Düşünüyor

Kripto para birimleri arasına Türkiye'de en yüksek bilinirlik ve sahiplik oranı Bitcoin'de.

Türkiye’de Bitcoin almış kişilerin %44.4’ü yatırım amaçlı aldığını söylüyor.