Hala tam gazla ilerleyemeyen küresel ekonomi için olumlu imalat raporları büyümenin artabileceğine ilişkin umut aşıladı. Ancak yatırımcıların coşkularını dizginlemeleri için bazı sebepler var.
İşte Pazartesi günü dünyanın dört bir yanından gelen satın alma yöneticileri endeksi raporlarında öne çıkan 5 satırbaşı:
1.İMALAT ARTIŞI BEKLENTiNİN ÜSTÜNDE
29 PMI verisinin 23'ünde manşet endeks net genişlemeye işaret eden 50 barajının üstünde gelirken 23 verinin yalnızca 6'sında bir önceki aya kıyasla daralma kaydedildi. İlk bakışta bu durum pozitif. PMI'lar difüzyon endeksler yani şirket başına büyüme oranından ziyade genişleme aktivitesi rapor eden şirketlerin sayısını yansıtıyor. Burada sorulması gereken soru söz konusu bu küresel genişlemeyi neyin tetiklediği. Artan ticaretin faydalarını mı yansıtıyor yoksa iç büyümeden mi kaynaklanıyor? Eğer dış talebin iyileşmesinden değil de iç büyümeden kaynaklanıyorsa genişlemenin devamının gelip gelmeyeceğini sorgulamaya değer.
2.İHRACATIN İLGİNÇ ETKİLERİ
Temel tetikleyici dünya ticareti olsaydı ihracat siparişlerine ilişkin alt endekslerin de manşet endeks ile aynı büyümeyi göstermesi gerekirdi. Ancak genele baktığımızda tablonun böyle olmadığını görüyoruz. ABD'de Arz Yönetim Enstitüsü tarafından açıklanan ISM verisinde ihracat temel faktörlerden biri olarak karşımıza çıkıyor. Ancak ihracatın geleneksel olarak ekonomide merkezi bir rol oynadığı birçok Asya ülkesinde ihracata ilişkin alt endeksler bir önceki aya kıyasla düşük performans gösterdi. İşlerin iyi gitmesini sağlayan iç talep gibi görünüyor.
Bir aylık veriler trend yaratmaz ancak bu farklı sonuçlara ilişkin ilk yorumlar, enflasyon problemlerinin yanı sıra görece güçlü para birimleri ve yüksek faiz oranları da eklendiğinde Çin, Güney Kore ve Tayvan gibi ülkelerin rekabet güçlerini azalttığı yönünde. Bununla beraber ABD'de enerji üretiminin artmış olması da ABD'nin daha ucuz bir üretici olmasına yardımcı olmuş olabilir.
3.ÇİN HIZLANAMAZ; EURO BÖLGESİ YAVAŞ ÜYELERLE MÜCADELE EDİYOR
Çin'de açıklanan hem resmi PMI hem de Markit ile HSBC tarafından yayınlanan öncü veriler dünyanın ikinci büyük ekonomisindeki imalat artışının sürdüğünü gösterdi. Sorun şu ki büyüme hızlanmıyor ve açıklanan veriler 50'nin biraz üstünde ve tekrar daralmaya başlama riski taşıyor. Euro Bölgesi'nde ise bölgenin kompozit endeksinin Ekim ayına kıyasla iyileşmesi Fransa ve İspanya gibi borcun vurduğu bazı ülkelerde devam eden sorunları maskeledi. Almanya ile diğer çevre ülkelerdeki farklılık nedeniyle Euro Bölgesi ülkelerinde büyümenin dengesiz olacağını söylemek yanlış olmaz.
4.PARA POLİTİKASI RİSK TAŞIYOR, ÖZELLİKLE DE İNGİLTERE'DE
Küresel büyüme, ihracattan ziyade iç talepten kaynaklanmaya devam ederse bu durum, sürdürülemez kredi genişlemesi ya da balon benzeri varlık piyasalarından kaynaklanan refah etkilerinin tüketimi teşvik etmesi gibi pek de pozitif olmayan faktörlere işaret edebilir. Her şeyin ötesinde dünyadaki GSYH verileri gelirin hızlı büyüdüğünü göstermiyor. Bu durum şimdiye kadar sıra dışı seviyelerde yürüttükleri canlandırma operasyonlarını azaltmaları için merkez bankalarının üstünde baskı yaratabilir.
Bunlar, İngiltere'nin PMI verilerine getirilen 'bardağın-yarısı-boş' yorumuydu. Euro Bölgesi'nin resesyondan zorlukla çıkmış olduğu düşünüldüğünde İngiltere'nin ekonomik toparlanması da biraz yapboz gibi. Tüketici talebi cömert kredi koşulları ile canlanmış durumda. Bu büyüme devam ederse İngiltere Merkez Bankası tahvil alımlarını dizginlemek ve hatta faiz artışlarını tartmak zorunda kalacak. İngiltere tahvilleri bu nedenle Pazartesi günü diğer tahvil piyasalarına kıyasla düşük performans gösterdi.
5.KIRILGAN BEŞLİ'DE UMUT VE MÜCADELE
Kırılgan beşli olarak bilinen Türkiye, Endonezya, Brezilya, Hindistan ve Güney Afrika'da PMI verileri oldukça karışık geldi. Türkiye ve Hindistan'ın Kasım verilerinde imalat sektörleri açısından bazı olumlu haberler gelse de Brezilya ile Hindistan'da gerileme görüldü.Bu beş ülkenin, merkez bankalarını sıkı para politikaları benimsemeye zorlayan cari açık, para birimlerindeki değer kaybı ve enflasyonist baskı döngüsünden kurtulmak için büyümesi gerekiyor.
WSJ.